Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
D.Amborska-Głowacka:Podmiotowośćwspołeczeństwieinformacyjnym…
25
wychumiejętnościwpisanychwedukacjępolonistyczną.Wkonsekwencji
podkładanieetykietpodmiot,podmiotowośćstałosięsposobemzaszczepiania
przeznauczającegowłasnychsposobówrozumieniawartościformujących
tożsamośćosoby.Tym,conajsmutniejszewodniesieniudozarysowanego
schematupostępowania,jestzniweczenieprzyszłościwychowankawskutek
wyodrębnieniazjawisk,którenaosobowośćmłodegoczłowiekawpływają
destrukcyjnie.Wtymkształcieformowaniedoświadczeńpodmiotustaje
siębolesnymzabiegiemusuwaniapotrzebywięzispołecznych,potrzeby
strukturyczypotrzebypoczuciasensu50.
Kluczowąsprawą,którawymagaprzeformułowaniawodniesieniudo
procesukształtowaniawartościwpolonistyceszkolnej,jestrefleksjanad
rodzajamiwartościowania.
Wzakresiezapoznawaniauczniówzrodzajamiwartościowaniaioceny
LeszekJazownikproponujezwrócićuwagęmiędzyinnymina:
dwasposobywartościowaniawodniesieniudoczynnościopisywania,
analizowaniaorazinterpretowaniadziełaliterackiegobezpośredni
ipośredni;
kanonypiękna,obowiązującewczasieiprzestrzeni;
różnicemiędzykryteriamiocen,tj.kryteriamiestetycznymiipozaeste-
tycznymi;
różnorodneobiegiistniejącewkulturze;
historycznąiaktualnąwartośćdzieła;
cechyrodzajuigatunkuliterackiego51.
Wybranecelekierująuwagęnaprocesysprzyjająceusytuowaniujednost-
kiwświecienormikryteriówaprobowanychspołecznieistawiająpodmiot
wsytuacjiwyboru„obciążonego”podejmowaniemdecyzjizgodnejzzasa-
damietyki.Oznaczeniuijakościedukacyjnej„giełdyrozwiązań”decydują
zmianywsposobieprzyswajaniawiedzyorazprzeobrażeniawzakresie
kształceniaumiejętnościłączącychsięzdostrzeganiemiporządkowaniem
problemów,korzystaniemzinformacji.„Wymowainformacji”,możliwości,
jakiekryjąsięwjejoddziaływaniunaInnego,stwarzająpodmiotowibogaty
wybóropracowańwizjipodmiotowości,którytworzyzespółdoświadczeń
wynikającychzodrębnościczłowieka.
Namysłnadzaprezentowanymikwestiamiwartouzupełnićkilkoma
wątpliwościamidotyczącymistyludziałaniaimyśleniarozpowszechnione-
gowewspółczesnychszkołach.Kultpowierzchownychanaliz,fragmentary-
zacja,literalnerozumienietekstówtotylkoniektóreczynnikiwpływające
nabiernośćintelektualnąipowierzchownośćwiedzy52.Przestałymiećzna-
50
Por.ibidem,s.18.
51
Przytaczamtylkoniektórezaprezentowaneprzezautorauwagiowartościowaniu
ioceniedzieła.Zob.L.Jazownik:Wkręguhistoriiiteorii…,s.295—296.
52
Por.ibidem,s.215.