Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wościamikwestii.Ówelementgwałtownejkonfrontacjiprzywodzinamyśl
charakterystycznądlaformyangielskiejnmaski”scenicznąsytuacjęnatarcia
iprzeciwnatarcia21.UkładripostOberonaiTytaniioraztowarzyszącychim
krokówtworzytusemantycznąijednocześniescenicznąfiguręutworzonąna
kształttańca,któregopodstawąjestwalkadwóchprzeciwstawnychżywio-
łów22.Porazkolejnytwórczewykorzystanieelementumuzycznegowutworze,
wtymwypadkurytmufrazigestów,posłużyłoSzekspirowidouwypuklenia
kontrastóworganizującychtkankęświataprzedstawionego.
WobectakwspanialewykorzystanegożywiołumuzycznegowŚnienocylet-
niejniemogli,rzeczjasna,pozostaćobojętnikompozytorzy.Twórcymuzyki
wszystkichepoksięgalipoSzekspirowskąkomedięczęstoiregularnie,lecz
pośródjejmuzycznychadaptacjidominująpieśni,nokturnyiuwertury.Oper
przedstawiającychperypetiekochankówielfówogarniętychgorączkączerw-
cowejnocypowstałokilkanaście23,alebodajtylkodwiewarteodnotowania:
TheFairyQueenHenrylegoPurcella(premiera:Londyn1692)orazAMidsum-
merNight’sDreamBenjaminaBrittena(premiera:Aldeburgh1960).Siedemna-
stowiecznaKrólowaWróżek,semi-operaopartanaprzeróbceSnunocyletniej
autorstwaElkanahaSettlela24iwzwiązkuztymdosyćodległaodSzekspirow-
skiegopierwowzoru,topięcioaktowe,imponującerozmachem,alegoryczne
dziełomieszczącewsobiefragmentyświetnedramatycznieiwręczdoskonałe
podwzględeminstrumentalnym25,natomiastoperaBrittena,zlibrettemnapi-
sanymprzezkompozytorawespółzPeteremPearsem,wprzeciwieństwiedo
utworuPurcellawykorzystującegodosłowniewersykomediiSzekspira26,zna-
komicieoddajekontrastymiędzyeterycznymświatemelfówigroteskowopo-
traktowanymświatemczworgaateńskichkochankóworazuwypuklauniwersa-
lizmproblemówmoralnychzawartychwŚnienocyletniej27.
WwiekuXIXpojawiłysiętylkodwieoperybezpośrednioopartenaAMid-
summerNight’sDream-UnsognodiprimaveraGiuseppeManusardiego(pre-
miera:Mediolan1842),określonaprzezkompozytorajakomelodrammacomico,
___
____
___
___
____
21Por.D.P.Young,SomethingofGreatConstancy.TheArtofnAMidsummerNight’sDream”,
YaleStudiesinEnglish,NewHaven-London1966,s.57.
22PrzykłademtegorodzajutańcajestpopularnywsiedemnastowiecznejAngliicountrydance,
wykonywanyprzezustawionenaprzeciwsiebiedwarzędytancerzy-mężczyznikobiet.Zob.
Encyklopediamuzyki,podred.A.Chodkowskiego,wyd.IIzm.,Warszawa2001,s.167.
23Zob.ShakespeareinMusic.EssaysbyJ.Stevens,Ch.Cudworth,W.Dean,R.Fiske.WithaCata-
logueofMusicalWorks,London1964,s.264.
24Zob.P.J.Seng,TheVocalSongs…,dz.cyt.,s.252.
25Por.P.Kamiński,Tysiącijednaopera,t.II,Warszawa2008,s.183-184.
26WtekścielibrettaznajdujesiętylkojedenwersniepochodzącyztekstuSnunocyletniej
Szekspira-koniecznydlajasnościdramaturgicznej(wyjaśniaprzyczynyskomplikowanych
związkówmiędzyHeleną,Hermią,LizandremiDemetriuszem).
27Por.A.Tuchowski,BenjaminBritten:twórca-dzieło-epoka,Warszawa1994,s.234.
29