Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Prawaiobowiązkidzieckazperspektywyaksjologicznej
dziecijakoosóbmającychznaczeniewspołeczeństwie,zapoczątkowałonurtmy-
śleniaonichjakoopełnowartościowychludziach,przyznającimoficjalneprawa,
którychdotejporybyłypozbawione
9
.
W1913rokuodbyłsięIMiędzynarodowyKongresOpiekinadDzieckiem.Od
przedsięwzięćedukacyjno-filantropijnych,podejmującychstaranianarzeczdzieci
opuszczonychiwyzyskiwanych,przeszedłdozorganizowanychdziałańnarzecz
zapewnieniaochronyprawnejdzieciprzezpaństwo.Inicjatywypodejmowanena
płaszczyźniemiędzynarodowejnapoczątkuXXwiekuzaowocowałypowołaniem
w1920rokuMiędzynarodowegoZwiązkuPomocyDzieciom(UISE)zsiedzibą
wGenewie.Początkowogromadziłonfunduszenarzeczpomocydzieciom-ofia-
romwojny,stopniowopodejmującstaraniawcelumiędzynarodowegouregulo-
waniaprawnegoochronydzieci.W1924r.,dziękijegostaraniom,Zgromadzenie
OgólneLigiNarodówprzyjęłoDeklaracjęPrawDziecka,zwanąGenewską
10
.
Największeznaczenieprzypisujesięzapisanymwniejsłowom:
nmężczyźniikobietywszystkichnarodowościuznają,żeludzkośćpowinnadać
dzieckuwszystko,coposiadanajlepszegoistwierdzają,żeciążąnanich,bezwzględu
narasę,narodowość,wyznanie(…)obowiązki.”
Polskimprekursoremwalczącymoprawadzieckabyłwokresiemiędzywo-
jennymJanuszKorczak(1879-1942)
11
.Byłontwórcąoryginalnegosystemu
pracyzdziećmi,opartegonapartnerstwie,samorządnychprocedurachiinsty-
tucjachorazpobudzaniusamowychowania.Byłpionieremdziałańwdziedzi-
niediagnozowaniawychowawczegoorazprekursoremdziałańnarzeczpraw
dziecka-człowieka
12
.
Korczakbyłzwolennikiememancypacjidzieckaiposzanowaniajegopraw.
Chciałorganizowaćspołeczeństwodziecięcenazasadachsprawiedliwości,rów-
nychprawiobowiązków.Wplacówkachkorczakowskichżyciewewnętrzneorga-
nizowałytakieinstytucjejaksejm(dziecięcyparlament),sądiredagowanawnich
prasa.
9
M.Michalak(red.),Prawadzieckawczoraj,dziśijutro-perspektywakorczakowska,wyd.RPD,
Warszawa2018,s.33.
10
A.Klafowski,Prawomiędzynarodowepubliczne,PaństwoweWydawnictwoNaukowe,Warszawa
1979,s.283.
11
topolsko-żydowskilekarz,pedagog,pisarz,publicystaidziałaczspołeczny.
12
M.Michalak(red.),Prawadzieckawczoraj,dziśijutroł,dz.cyt.
15
