Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Systemypolityczneigospodarcze
ustabilizowaniarynkuhipotecznego.Stworzonotakżefunduszgwarancyjny
dlabankówowartości1,5blnSEK,aRiksbankzwiększyłgwarancjedepo-
zytówo100%(z250tys.SEKdo500tys.SEK)wceluuniknięciamożliwej
panikifinansowej.Przedstawionedziałaniaprzyczyniłysiędoograniczenia
napięćwsektorzefinansowym,atakżewsparłykoniunkturę.Riksbankosta-
tecznieprzejąłtylkodwabanki(filiębankuislandzkiegoKaupthingBank
SverigeABorazCarnegieInvestmentBankAB),którew2009rokuzostały
odsprzedaneprywatnyminwestorompopostępowaniunaprawczym.Warto
takżezauważyć,żeRiksbankpodejmowałdziałaniazzamiaremogranicze-
niapokusynadużycia(zacokrytykowanabyłapomocadministracjiBara-
ckaObamywStanachZjednoczonych)wpostaciprzymuszeniabankówdo
partycypacjiwkosztachudzielanychgwarancjiorazpowiązaniekorzystania
funduszugwarancyjnegozograniczeniamiwynagrodzeńdlakierownictwa.
Szwedzkirządtakżeniepozostawiłkryzysuswojemubiegowi,inicjując
działaniastabilizacyjnewpaździerniku2008roku
7
.Wciągu8dni(!)parla-
mentprzegłosowałwdrożeniepakietuantykryzysowego,któregocelemmiało
byćwsparciepopytukrajowego.Wartośćimpulsufiskalnegonalata20081
2009przewidywanona83mldSEK(2,7%PKB).Wśródnarzędzistymula-
cyjnychznalazłysięmiędzyinnymiredukcjapodatkudochodowegoodfirm,
obniżenieskładekubezpieczeniowych,zwiększeniekwotywolnejodpodatku,
wprowadzeniezwolnieńpodatkowychoddochodówuzyskiwanychzpracy,
atakżezwiększeniewydatkównainfrastrukturę,edukację,sprawysocjalne
orazaktywnąpolitykęrynkupracy.Pracodawcyotrzymalimożliwośćprzesu-
nięciaodprowadzaniaskładekubezpieczeniowychodwamiesiące.Wsparcie
skierowanotakżedookreślonychbranż(m.in.samochodowej),aleniebyłoono
bezwarunkowe.Środki(ok.3mldSEK)przekazanonadziałalnośćzwiąza-
nązbadaniamiirozwojem,agwarancjipożyczkowychudzielonopodmiotom
opracowującymtechnologieproekologiczne.Dodatkowozaoferowanopółrocz-
nepożyczkidlaprzedsiębiorstwnotującychproblemyzbieżącąpłynnością.
Tojednak,cozasługujenaszczególnąuwagę,tofakt,żeimpulsfiskalny
sfinansowanowcałościwramachbieżącychwydatkówbudżetowych.Wroku
rozpoczęciakryzysubudżetzanotowałnadwyżkęwwysokości135mld
SEK,wroku2009nastąpiłspadekdopoziomu-176mldSEK,awroku
2010budżetbyłjużwzasadziezrównoważony(-1mldSEK)itomimoprze-
prowadzonychobniżekpodatków.Wkolejnychlatachbudżettakżebyłbliski
zrównoważenia.Jednocześniewartozauważyć,żeSzwecja1jakojeden
znielicznychkrajów1niedoświadczyładramatycznegowzrostudługu
publicznegowefekciekryzysuorazprzeprowadzanychoperacjiantycyklicz-
nychiratunkowych.Długtenwynosiłwroku200833,3%PKB,rokpóźniej
sięgnął36,4%,bynastępniespadaćdo31,3%w2012roku.Wyjątkowosta-
7
Zob.S.JocheM:SwedenCountryReportł,s.17122.
