Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Główneproblemywstosunkachpolsko-rosyjskich
21
onajważniejszychsprawachbezpieczeństwamiędzynarodowego.Przeciwkowzmoc-
nieniuKBWE/OBWEwystępowałaPolska,innekrajeEuropyŚrodkowejiStany
Zjednoczone32.
PoprzystąpieniudoNATOwmarcu1999r.Polskaopowiadałasięzadalszym
poszerzaniemsojuszunawschódiopaństwabałkańskie(politykanotwartychdrzwi”),
aleodrzucałaprzyjęciedoniegoRosji.ZpunktuwidzeniaMoskwytakrealizowane
rozszerzanieNATOoznaczałoegoistycznedbanieprzezpaństwazachodnieowłasne
interesybezpieczeństwaiignorowanieuzasadnionychinteresówbezpieczeństwaRosji,
oraznietylkoodpychanieRosjiodZachodu,leczprzypuszczalnienawettraktowanie
jejjakopotencjalnegoprzeciwnika33.DotegowkręgachrządowychRosjiuważano,
żePolskazaczęłasięzachowywaćaroganckoiczęstowyrażaćwłasnepoczuciewyż-
szościwobecRosjanireprezentujeinteresyStanówZjednoczonych,którestarająsię
zachowaćswojąpozycjęjedynegoświatowegomocarstwaihegemona,jakąuzyskały
pozimnejwojnie.
KolejnerundypozimnowojennegorozszerzeniaNATObyłykrytykowaneprzez
Rosję.ZwłaszczaprzystąpieniedoSojuszuw2004r.trzechbyłychrepublikradziec-
kich,Estonii,LitwyiŁotwy,byłopsychologicznetrudnedozaakceptowaniaprzez
Moskwę.Jednakodbudowującswojągospodarkęipozycjęmiędzynarodową,nie
byławstanietemuzapobiec.WRosji,zwłaszczapotymrozszerzeniu,umacniałosię
welitachpolitycznychprzekonanie,żeNATOpodchodzidojejgraniciokrążaRosję
orazzmierzadoizolowaniajejodwpływunasprawybezpieczeństwaeuropejskiego
iświatowego.DotegoRosjanieakceptowałapromocjidemokracjiprzezZachód
zaktywnymudziałemPolskiipolitykiregimechangewpostacikolorowychrewolucji,
jakiemiałymiejscewGruzji(2003),naUkrainie(2004/2005)iKirgistanie(2005),
oraznieudanejpróbytakiejrewolucjiwiosną2006r.naBiałorusi
34
.Polskaodlatbyła
postrzeganaprzezMoskwęjakonieformalnylidernieprzyjaznychRosjipaństw.Ten
negatywnywizerunekzostałwzmocnionypotym,jakpolscyprezydencizaczęliuczest-
niczyćwspotkaniachnaszczycieGUAM(Gruzja,Ukraina,AzerbejdżaniMołdowa),
Wiestnik”1994,nr15-16,s.23.A.V
.Kozyrev,RussiaandNATO:Apartnershipforaunitedandpeaceful
Europe,nNATOReview”1994,vol.42,nr4,s.3-6.
32
Szerzejzob.R.Zięba,Instytucjonalizacjabezpieczeństwaeuropejskiego:koncepcje-struktury-
funkcjonowanie,WydawnictwoNaukoweScholar,Warszawa2004,s.312in.
33
Przyznaćtrzeba,żeRosjaniemoglimiećuzasadnionepoczucieodpychanialubpozostawieniaich
samymsobie.PozimnejwojnieZachódzaoferowałpaństwomśrodkowoeuropejskimprzyjęciedowłasnych
struktur,natomiastRosjinic,pozapouczeniami,jakmająsięreformować.BenjaminBarbertwierdziwręcz,
żenRosjapoupadkukomunizmubyłaźletraktowana.Zostałapostawionadokąta.Zostałapostawiona
podścianą”.UważaontozabłądZachodu(zob.Koniecświatadorosłychdzieci.RozmowazBenjaminem
Barberem,nRzeczpospolitaPlusMinus”,11-12.12.2008).
34
L.A.MonizBandeira,TheSecondColdWar:GeopoliticsandStrategicDimensionoftheUSA,
Springer,Heidelberg2015,s.47-52;J.L.Wilson,ThelegacyofthecolorrevolutionsforRussianpolitics
andforeignpolicy,nProblemsofPost-Communism”2010,vol.57,nr2,s.21;M.E.Becker,M.S.Cohen,
S.Kushi,I.McManus,RevivingtheRussianempire:theCrimeaninterventionthroughaneoclassicalrealist
lens,nEuropeanSecurity”2016,vol.25,nr1,s.120.
