Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Kiedyzmieniłasiępostaćświataipojawiłsięonwzupełnienowymkształ-
cie,zmianieulecmusiałorównieżmyślenieojegoistocieimiejscu,które
zajmowałwnimczłowiek.Takdziałosięzawszeizasadatawydajesię
obowiązywaćwsposóbuniwersalny.Procesualnośćidynamikanatury
przekładasięnadynamikędziejówisprawia,żemusząonebyćrozpatry-
wanewichkontekście.Przejścieodstarożytnościklasycznejdostarożyt-
nościhellenistycznejjesttakimsamymprocesemiwymagapogłębionej
analizynawszystkichetapachprocesuzmian,któremożnaobserwować.
Materiatychprocesówjestniezwyklezłożonaibogata,trzebazatem
ograniczyćsiędopewnychtylkoobszarów,którepoddaćmożnabardziej
szczegółowejanalizie.Jeśliuznać,żefilozofia,naukaisztukastanowią
swoistenzwierciadło”świata,wktórymodbijasięjegoaktualnykształt,to
możnapokusićsięosformułowanietezy,żeanalizaobrazuświata,jakipro-
ponowanyjestwfilozofiiinaucetegoczasupozwalanamnajegogłębsze
zrozumienie1.Ponieważproblematykasztukiiwszelkiejdziałalnościarty-
stycznejstanowiodrębnezagadnienie,uwagaskoncentrowanajestnaprob-
lematycenaukiifilozofii.Jestto,rzeczjasnapoważneograniczenieinależy
zdawaćsobieztegosprawę.Kolejneograniczeniedotyczyskupieniauwagi
nadziałalnościjednejinstytucji,którąjestPlatońskaAkademia,funkcjo-
nującadalejwepocehellenistycznej.Jejrozwójiewolucjęuznaćmożna
zaprzykładzmianwsposobiemyśleniaiopisywaniaświata,którynastąpił
wokresieprzejściaodświatastarożytnościklasycznejdoświataepoki
hellenistycznej.Torównieżwjejmurachśledzićmożnazmianęsposo-
bówrozumieniaświataizmianępostaw,jakienastępowałypowyprawach
AleksandraMacedońskiego.Dzisiaj,spoglądajączoddaleniaidysponując
historycznąperspektywą,łatwiejśledzićwieleztychprocesów,którychza-
pewneniebyliwwiększościświadomiuczestnicytychwydarzeń.Wydaje
się,żecharakterystykazmian,jakiedokonująsięwsposobieorganizacji
światastarożytnegopowyprawachAleksandraMacedońskiego,znajduje
1
Zob.J.G.Droysen,GeschichtederHellenismus,Hamburg1836-1843;O.Gigon,
Główneproblemyfilozofiistarożytnej,tłum.P.Domański,Warszawa1996.
