Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Początkipopularności(od1894roku)
«MłodeNiemcy».Powołującsięnaopinięniemieckichkrytyków,
twierdził,iżPrzybyszewskijestpisarzemDniewątpliwieutalentowa-
nym”iwrazzGerhartemHauptmannem,HermannemSuderman-
nem,MaxemHalbemorazGeorgemHirschfeldemnależydoDnaj-
lepszych”przedstawicielinowejliteratury.NazwałgoDjedynym
przedstawicielemsatanizmuwewspółczesnejniemieckiejliteraturze”,
dodałjednak,iżsatanizmniepasujedoniemieckiegocharakteru:
Niemcysąspokojnymnarodemozdrowychnerwachigłębokimumy-
śle,aekstrawagancjaiprzesadanienależądoichtypowychcech.
PierwszeutworyPrzybyszewskiego,Totenmesse(1893)iVigilien
(1894),wywarłynakrytykuDwyjątkowoprzygnębiającewrażenie”.
NapisanezbytDwyszukanym”stylem,nieukazywałypozytywnych
cechbohaterów,aprzedstawionywnichpsychologizmzdawałsiębyć
sztuczny.Prawdziwybohaterpojawiłsiędopierowpierwszejczęści
trylogiiHomosapiens–Unterwegs,napisanejDbardziejprzyziemnym
stylem”niżpoprzednieutwory.WielkienadziejewiązałjednakBrau-
nerzdramaturgicznątwórczościąmłodegopisarza.Pojawieniesię
sztukiDasgrosseGlück9tłumaczyłtym,żetwórcaDzszedłnaziemię
ijestnadzieja,żewreszciełatwiejbędziegopojąć”10.
PierwszykontaktrosyjskiegoczytelnikaztwórczościąPrzyby-
szewskiegonastąpiłw1898roku,kiedymoskiewskiepismoDKurjer”
opublikowałoEpipsychidion(tłumaczenieWukołyŁawrowa)zkrót-
kąprzedmowąKazimierzaTetmajera11.
Począwszyod1900roku,twórczośćPrzybyszewskiegoijegopo-
glądyteoretycznezaczęływywoływaćwRosjigorącedyskusje.Zjed-
nejstronyzwolennicydramaturgazentuzjazmempisaliojegotalen-
cie,chętniedokonywalitłumaczeńdziełiinscenizacjijegodramatów,
próbowaliwewłasnejtwórczościnaśladowaćjegomanieręistyl.Zdru-
giejzaśstronyprzeciwnicywyrażalisweoburzenieiostroatakowali
pisarza,podającwwątpliwośćjegoumiejętności.Nierozumieliros-
nącejpopularnościPrzybyszewskiegoiusiłowaligozdyskredytować.
Stołecznaiprowincjonalnaprasaoróżnejorientacjicorazchętniej
udostępniałaswojełamydlajegoutworów,anajwiększąaktywność
wykazywałypismaDBirżewyjeWiedomosti”(SanktPetersburg),DKi-
jewskijeOtkliki”(Kijów),DJużnojeObozrienije”(Odessa),DChar-
kowskijListok”(Charków),DJug”(Chersoń),DSiewiernyjKawkaz”
9DramattenzostałnapisanyprzezPrzybyszewskiegow1894roku,awydruko-
wanytrzylatapóźniej.Brauner,pisząctenartykułw1895roku,wiedziałopowstaniu
nowegoutworu.
10A.Brauner,SowriemiennajaDMołodajaGiermanija”,DSiewiernyjWiestnik”
1895,nr12,s.266.
11S.Przybyszewskij,Epipsichidion,DKurjer”[Moskwa]25XI1898,nr325,s.1.
