Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
StanisławKomornicki(1949–2016).Biografianiezwykłegoczłowieka
UczęszczałatakżedoGimnazjumHelenyKaplińskiejwKrakowie,potemzdała
egzaminmaturalny73.
Nową,wspólnądrogężyciaMariiiStefanaKomornickichprzerwałaWielka
Wojna74.Skomplikowanasytuacjapolitycznadoprowadziładokonfliktuozasię-
guświatowym.Pretekstemdowybuchuwojnybyłozamordowaniednia28czerw-
ca1914r.wSarajewienastępcytronuaustro-węgierskiegoarcyksięciaFranciszka
Ferdynanda.Dnia28lipca1914r.Austro-WęgrywypowiedziaływojnęSerbii(wRosji
ogłoszonomobilizację),1sierpnia1914r.Niemcy—Rosji,a3sierpnia1914r.—
Francji.Czwartegosierpnia1914r.wojskaniemieckiewkroczyłydoneutralnejBelgii,
bynastępniezaatakowaćFrancję.TegosamegodniaWielkaBrytaniawypowiedziała
wojnęNiemcom,zkolei6sierpnia1914r.Austro-WęgryrozpoczynaływojnęzRosją.
TakprzedstawiałasięsytuacjawEuropie,natomiastnaziemiachpolskich1sierp-
niaJózefPiłsudski,komendantpolskichsiłwojskowych,wydałpoleceniemobilizacji
strzelców,anadzień2sierpnia1914r.zarządziłmobilizacjęwszystkichpodległych
muoddziałów.
MarianapoczątkuwojnywyjechaławrazzrodzicamidoWiednia75,ajejmąż
StefanKomornickizgłosiłsięnaochotnikadoLegionówPolskich,formacjiutworzonej
w1914r.,awlatach1914–1917walczącejpostroniepaństwcentralnych,podporząd-
kowanejorganizacyjnieNaczelnejKomendziearmiiaustro-węgierskiej,apolitycznie
iczęściowoorganizacyjnieNaczelnemuKomitetowiNarodowemu.Legionywywodzi-
łysięzoddziałówstrzeleckichPiłsudskiegoiinnychpolskichorganizacjiwojskowo-
-niepodległościowych76.StefanKomornickisłużyłwrandzepodporucznika,podobnie
73J.M.Włodek,MariaKomornicka,[w:]ZiemianiepolscyXXwieku.Słownikbiograficzny...,s.100.
74J.Bator,Wojnagalicyjska:Działaniaarmiiaustro-węgierskiejnafronciepółnocnym(galicyjskim)wla-
tach1914–1915,Kraków2005;M.Gilbert,Pierwszawojnaświatowa,Poznań2003;J.Pajewski,
Historiapowszechna1871–1918,Warszawa1978;J.Pajewski,Pierwszawojnaświatowa1914–1918,
Warszawa2005.
75J.M.Włodek,MariaKomornicka,[w:]ZiemianiepolscyXXwieku.Słownikbiograficzny...,s.101.
76Wsierpniu1914r.utworzonoLegionWschodniiLegionZachodni,ajesieniąpołączonojepod
nazwąLegionówPolskich.Kolejnidowódcyto:generałKarolDurski-Trzaska(IX1914–II1916),
generałStanisławPuchalski(II–XI1916),pułkownikStanisławSzeptycki(XI1916–IV1917),
pułkownikZygmuntZieliński(IV–VIII1917).WskładLegionówPolskichwchodziłytrzybryga-
dyorazjednostkiwspierająceipomocnicze(m.in.pułkartylerii).IBrygada,utworzonawgrud-
niu1914r.,komendantJózefPiłsudski,odpaździernika1916r.dowódcapułkownikMarian
Januszajtis;skład:1.,5.i7.pułkpiechotyoraz1.pułkułanów.IIBrygada,zwanarównieżKar-
packąlubŻelazną,powołanawmaju1915r.wKołomyi,dowódcapułkownikFerdynandKüttner,
odsierpnia1916r.—pułkownikJózefHaller;skład:2.i3.pułkpiechotyoraz2.pułkułanów.
IIIBrygada,utworzonawmaju1915r.,dowódcy:pułkownikWiktorGrzesicki,pułkownikSta-
nisławSzeptycki,pułkownikZygmuntZieliński,pułkownikBolesławRoja;skład:4.i6.pułk
piechoty.SkładLegionówPolskichczęstosięzmieniał,ustaliłsiępoprzemianowaniunaPolski
KorpusPosiłkowy(IX1916)idymisjiJózefaPiłsudskiegozestanowiskakomendantaIBrygady;
wczerwcu1916r.liczyłaok.25tysięcyżołnierzy.PoprzekazaniuLegionówPolskich(poakcie
5listopada1916r.)Niemcomwkwietniu1917r.zformacjilegionowychzaczęłapowstawać
