Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
ŁukaszNowacki
jawy
3
,przyczymniezadowalającaliczbapublikacjiźródłowych,wskazówek
wliteraturzeprzedmiotuczyteżrozproszeniemateriałuuniemożliwiłyprze-
prowadzenieichwpełnymzakresie
4
.
Przechodzącdoprezentacjistanubadań,wypadazaznaczyć,żezewzględu
nadyspersjęiniskąwartośćpoznawczączęściopiniizostanązasygnalizowane
jedynieważniejszegłosywdyskusji.Problematykakultukrólewiczanaobsza-
rześredniowiecznejPolskibyłabowiemdotejporyporuszanaprzedewszyst-
kimnamarginesiepracpoświęconychinnemutematowilubwpublikacjach
dotyczącychjednegozaspektówzagadnienia.
JużwdrugiejpołowieXVIIIwiekuGyörgyPray,poddająckrytycznej
analiziewersjęopowiadaniazapisanąwKroniceMarcinaKromera
5
,zakwe-
stionowałwiarygodnośćwiązanejzklasztoremłysogórskimtradycji,zgodnie
zktórąksiążęEmerykprzebywałnaterenienaszegokrajujakogośćBolesława
Chrobrego
6
.WXIXwiekuczęśćhistorykówwciążjednakłączyławczesne
dziejeopactwaześw.Emerykiem
7
.Negatywniedoprzekazulegendyustosun-
kowalisięnatomiast:ErnestŚwieżawski
8
,JózefGacki
9
orazAlbertoPoncelet
10
.
OswaldBalzerpodważyłnawetwprzekonującysposóbwiarygodnośćtejczę-
ściopowiadania,któradotyczyłapolskiegomałżeństwaksięcia
11
,aczkolwiek
doomawianejkwestiipowróciłkilkalatpóźniejJánosKarácsonyi.Jegozda-
niem,św.Stefan,obawiającsięnowegowładcyNiemiecKonradaII(dążyłon
3
Problemwieloaspektowościkultuświętychprzedstawiają:W.Schenk:Kultświętych
wPolsce.Zaryshistoryczny.nRocznikiTeologiczno-Kanoniczne”(dalej:RTK)1966,T.13,
nr4,s.78179;J.Rajman:Średniowiecznepatrociniakrakowskie.Kraków2002,s.5.
4
Wartykulepominiętowielokrotnieomawianezagadnienieświętokrzyskiejlegendy(naj-
istotniejszepozycjebibliograficznezob.dalej).
5
KronikapolskaMarcinaKromera,biskupawarmińskiego,ksiągXXX.Przeł.Marcin
zBłażowaBłażowski.Sanok1868,s.122.
6
Gy.Pray:AnnalesRegumHungariaeabannoChristiCMXCVIIadannumMDLXIV
deductiacmaximampartemexscriptoribuscoaevis,diplomatibus,tabulispublicis.Vol.1.
Vindobona1763,s.21.PolskimczytelnikomwnioskiwęgierskiegobadaczaprzedstawiłAdam
Naruszewicz:Historyanarodupolskiego,odpoczątkuchrześcijaństwa.T.2:Panowanie
Piastów.Warszawa1803,s.1411142.
7
L.Łętowski:Katalogbiskupów,prałatówikanonikówkrakowskich.T.1:Biskupi
krakowscy.Kraków1852,s.9;M.Buliński:HistoryaKościołaPowszechnego.T.3.Warsza-
wa1862,s.90192;W.trzyński:BiskupstwaiklasztorypolskiewXiXIw.nPrzegląd
Powszechny”(dalej:PP)1889,T.23,z.9,s.6261627.
8
E.Świeżawski:Zarysybadańhistorycznychnaddziejami,historyjografijąimitologi-
dowiekuXV.T.1:Kronikawęgiersko-polska.Warszawa1871,s.1051119.
9
Wswojejmonografiiświętokrzyskiegoopactwazamieściłteżsporouwagnatemat
miejscowegokultuArpadowicza:J.Gacki:BenedyktyńskiklasztorŚwiętegoKrzyżanaŁysej
Górze.Kielce2006,passim.
10
A.Poncelet:DeS.EmericosiveHenricoducefilioS.StephaniUngarorumregis.
CommentariuspraeviusdoedycjiVitaS.Henriciducis.In:ActaSanctorumNovembris.Vol.2.
Pars1.Bruxellae1894,s.4831484.
11
O.Balzer:GenealogiaPiastów.Kraków2005,s.1361140.