Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
KrzysztofNowak
kie:Wesenberg,KietliczczyBaruty(zresztąposiadającetensamherb:wół/
/kozioł),ródmiśnieńskiBiberstein(rógjeleni),czyródsaksońskiBetzow
(koło)totylkonajbardziejznaneiraczejniebudzącedyskusjiprzykłady.
Zachodniewpływyodnajdujemyrównieżwkancelariachtegookresu,
oczymszczegółowopisałRościsławŻereliknapodstawieanalizydziałalności
kancelariibiskupówwrocławskich
15
.Charakterystycznyostroowalnykształt
pieczęcibiskupówwrocławskich,począwszyodCypriana(120111207)iWaw-
rzyńca(120711232),przejętyzwzorcówfrancuskichwcześniejniżwkrajach
niemieckich,sugeruje
16
,iżduchowieństwobyłonajbliżejmódiówczesnych
trendów,wyłamującsięzperyferyjnegopodwzględemkulturypostrzegania
ziempolskich.Podobnierzeczsięmawodniesieniudopieczęcikapitułykate-
dralnej,niższegorycerstwa,kolegiatiklasztorów,którenieodbiegająodwzor-
cówzachodnioeuropejskich,wykazującsięprzytymczęstolokalnącharakte-
rystyką,jakwprzypadkupostaciJanaChrzciciela1patronakatedryijego
atrybutów,pozapieczęciamiwystępującegorównieżnabrakteatach.
Odrębnymproblememsąpieczęcieksiążęce,zjednejstronywykazujące
cechypolskie1różnewielkościczyokrągłykształt,zdrugiej1wskazu-
jąceobcewpływy.Analizującwyobrażenianapieczętne,mamyniebywałą
okazjęprzyjrzećsięuzbrojeniuistrojomksiążąt.Nieróżniłysięodeuropej-
skichwzorców,aczęsto,jakwprzypadkuwspomnianychjużbiskupichpie-
częciostrokształtnych,zapożyczonezFrancjiszybciejdocierałynaŚląskniż
dokrajówniemieckich
17
.Brakbadańkostiumologicznychtrzynastowiecznego
Śląskazewzględunaszczątkowymateriałźródłowyniedajeodpowiedzi,jak
wyglądałyprzemianywubiorze.
Ilustrowanyżywotśw.Jadwigi,powstaływpołowieXIVwieku,przedsta-
wiajedyniewyobrażenieautoraostrojachisposobieichnoszenia
18
.Stądnie-
możliwejestodtworzeniekonkretnychwpływów,najprawdopodobniejzmiany
następowałypodobniejakwinnychsferachżycia.Analizailustracji2.i4.
wżywocieśw.Jadwigidajeciekawerezultaty.Ilustracja2.toŚlubJadwigi
zksięciemHenrykiemBrodatym1śląscymożniprzedstawienisątuwtypo-
wopolskisposób,uwagęzwracajązwłaszczacharakterystycznekrótkiefryzu-
ry.Natomiastnailuminacji4.1HenrykBrodatyzżonąJadwigąwotoczeniu
synówicórek1rodzinaksiążęcanosisięnazachodniąmodłę,niczymnie-
15
R.Żerelik:Obcewpływywkancelariibiskupówwrocławskich.W:Kulturaśrednio-
wiecznegoŚląska:pierwiastkirodzimeiobce.Zbiórstudiów.Red.K.Bobowski.Wrocław
1993.
16
M.Gumowski:Pieczęcieśląskie…,s.307.
17
Tamże,s.2641267,283.Zaprzykładsłużyćmożeewolucjasposobuprzedstawiania
konianapieczęciach.Początkowowgalopie,nakrytytylkosiodłem,zczasem,jakweFran-
cji,pojawiłsięczaprak.Wartoodnotować,iżtakieprzedstawieniecharakterystycznebyłodla
OpolszczyznyiażdoXIVwiekunieupowszechniłosięnaŚląsku.
18
Legendaśw.Jadwigi.Tłum.A.Jochelson.Wrocław1993,ilustracje1zwłaszcza:1,
2,4,10,19,21,29.
