Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
bówzXipierwszejpołowyXIwieku,znalezionychnaobszarachnadśrodkowym
DniestremiwWielkopolsce,przedstawiaskutkiwciągnięciaziemsłowiańskichdo
arabskiejsiecihandlowej.Stawiajednocześnieciekawąhipotezę,żechęćnpodpię-
cia»sięPolanpodbałtyckieszlakiprzepływuarabskiegosrebrabyłajednązistot-
niejszychprzyczynskierowaniapodbojuwpierwszejkolejnościnaPomorze.
KolejnestudiumnapisałSławomirPelczar(Rzeszów),którywykorzystując
najnowszebadanianaddziejamiPolskipierwszejpołowyXIIIwieku,rekonstruuje
przebiegtoczonegowlatach122811231konfliktuoWielkopolskęmiędzyWłady-
sławemOdonicemajegostryjemWładysławemLaskonogim.Autorstawiahipote-
zę,żesukcesOdonicaw1229roku,kiedytoksiążępokonałLaskonogiego
ipozbawiłgoksięstwa,niebyłbymożliwybezkorzystnegosojuszupolitycznego,
jakiPiasttenzawarłzKonrademMazowieckim,cowdotychczasowejliteraturze
historycznejniebyłowystarczającowyeksponowane.
JanTęgowski(InstytutHistoriiUniwersytetuwBiałymstoku)wswoimar-
tykulezakwestionowałnatomiastdotychczasowądatęobjęciarządównaRusi
CzerwonejprzezWładysławaOpolczyka,amianowicie10października1372
roku,kiedytoLudwikWęgierskiwystawiłdokumentprzekazującyteziemie
wręceksięciaopolskiego.Wykorzystującdoswychrozważańwwiększości
nieznanedotejporyźródła,badaczprzesuwadatęnadaniaRusiWładysławowi
Opolczykowinaokresprzed19maja1371roku.Przyczynęnadaniawidzinato-
miastjakopróbęzabezpieczeniaziemruskichprzedLitwinami,aniejakdotej
pory1jakoformęwynagrodzeniaksięciaopolskiegopotym,jakutraciłurząd
palatynaWęgier.
TekstKatarzynyNiemczyk(InstytutHistoriiUŚ)przybliżanamsłabodotej
poryzbadanekwestiedotyczącedwóchpierwszychmałżeństwElżbietyPilec-
kiej-Granowskiej,późniejszejtrzeciejżonykrólaWładysławaJagiełły.Warty-
kulezostałytakżewyjaśnionekwestiegenealogiczne,dotyczącemężówElżbiety,
amianowicieWisłaCzamboraiJanazJièina,którewdotychczasowejliteraturze
historycznejbyłybłędnieprezentowane.Charaktergenealogicznymarównież
studiumSobiesławaSzybkowskiego(InstytutHistoriiUniwersytetuGdańskiego),
którestanowizarównopolemikęzniedawnoopublikowanąmonografiągenealo-
gicznąroduGodziembów(autorstwaJanaPakulskiego),jakijejuzupełnienie.Opar-
tenaniewykorzystanychdotychczasźródłacharchiwalnychstanowicennyprzy-
czynekdolepszegopoznaniaprzedstawicielijednejzrodzinelitypolitycznejPolski
XVwieku.
ArtykułTomaszaMichałaGronowskiegoOSB(InstytutHistoriiUŚ)zkolei
omawiaśredniowiecznezabudowaniaklasztoruwTyńcu,określanemianemnza-
mek»lubnopatówka»,którezlokalizowanewpółnocno-zachodniejczęści
wzgórza.Wykorzystanienieznanychdotychczasarchiwaliówpozwoliłoautoro-
wiudowodnić1wbrewprzyjętymdotejporyopiniom1żetynieckizamek
nigdyniebyłwłasnościąmonarsząiniebyłownim,pozawyjątkowymisytua-
cjami,itoraczejwewcześniejszymokresie(XIIIwiek),stałejzałogi.Odpoczątku