Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Warunkiwstępnerozwojusrebrnejgospodarki
21
społeczeństwapodwzględemzasobówpublicznych,jednocześnieniosąza
sobąnowewyzwaniaimożliwości,któremająpozytywnywpływnawzrost
gospodarczy.Wewczesnychdebatachpublicznychwzrostpopulacjiludzi
starszychwiązanobezpośrednioznegatywnymiikonfliktogennymizmia-
namiwrelacjachspołecznych,któredotyczyłyprzedewszystkimutraty
stabilnościfinansówpublicznych,wzrostuobciążeńosóbmłodychpodat-
kamiiskładkaminaubezpieczeniazdrowotneorazróżnicwhierarchii
wartościipreferencjachpolitycznych25.Wlatach50.XXwiekuprzewa-
żałyobawydotyczącedalszegorozwojuspołeczno-gospodarczego,głównie
kryzysufinansówpublicznych.Pojawiłosięnawetpojęcie„demografii
apokaliptycznej”(apocalypticdemography)26.Obecnieprocesstarzeniasię
populacjiniejestpostrzeganyjakokatastrofa.Dzisiajnietrzebajużnikogo
przekonywać,zwłaszczaspecjalistów,żerozwójpsychicznyczłowiekanie
kończysięwadolescencji,lecztrwawciągucałegożycia,apsychicznesta-
rzeniesięludziniejestprocesemzmianwyłącznieocharakterzeregre-
sywnym.Obokzmianregresywnychzachodząteżzmianyprogresywne,
np.jakościowonowesposobymyślenia,nowestrategiezapamiętywania
iuczeniasię,którychnieodnajdujemywewcześniejszychokresachroz-
woju,aktórezapewniająpomyślnefunkcjonowanieludzistarszych.
Osobystarszezachowująplastycznośćrozwojowąinawetkrótkotrwałe
treningiaktywizująichkompetencjeispowalniająprocesystarzeniasię
psychicznego27.
Ichociażodchodzimyodmyśleniaiocenianiawzrostupopulacjistar-
szychludziiprocesustarzeniasięwkategoriachefektówocharakterze
negatywnym,towciążistotnesą,nietylkozpunktuwidzeniasrebrnej
gospodarki,złożoneskutkitegoprocesu.Badaczewskazująkilkagłównych
efektówstarzeniasięspołeczeństwa28:
-feminizacjapopulacji,
-wzrostzapotrzebowanianausługiopiekispołecznejisektorazdro-
wia,
25A.Klimczuk,BarieryiperspektywyintegracjimiędzypokoleniowejwewspółczesnejPolsce,(w:)
JakośćżyciaseniorówwXXIwiekuzperspektywypolitykispołecznej,red.D.Kałuża,P
.Szukal-
ski,Łódź2010,s.92-107.
26P
.Szukalski,Starzeniesięludności-wyzwanieXXIwieku,(w:)Przygotowaniedostarości.Po-
lacywobecstarzeniasię,red.P
.Szukalski,Warszawa2009,s.26-34.
27J.Trempała,Modelerozwojupsychicznego,op.cit.,s.3;J.Trempała,Rozwójpoznawczy,(w:)
Psychologiarozwojuczłowieka.Rozwójfunkcjipsychicznych,podred.B.Hawras-Napierała,J.
Trempała,Warszawa2004,s.13-40.
28A.Klimczuk,KapitałspołecznyludzistarychnaprzykładziemieszkańcówmiastaBiałystok,
Lublin2012,s.32-34.
