Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ukraina-narodzinyspołeczeństwaobywatelskiego
Janukowyczzdawałsięwtymokresiegraćnazwłokę.Zadziwiającesą
zperspektywyczasujegowypowiedziozrozumieniudlademonstrujących,
podkreślanie,żesprawastowarzyszeniazUEwciążjestaktualnaczyobietnice
zwołania„okrągłegostołu”.Ponieważzatymisłowaminiestałyjakiekolwiek
konkrety,ajegodziałaniawskazywałynawetnaprzeciwnedotychoświadczeń
intencje,Janukowycztraciłwiarygodność.Wnaturalnysposóbprzyczyniałosię
todoradykalizacjiprotestu.
Wprocesietejradykalizacjikształtowałosięniezwykleinteresująceiory-
ginalnezjawisko,jakimjestMajdan.Niechodzijedynieomiejsceprotestów,tj.
PlacNiezależnościwKijowie,choćjestonowysocesymboliczne.Jużwroku
2005demonstrującyokupowalitomiejsce.Powstałotamwtedymiasteczko
namiotowe.Podobniestałosięiteraz.WobecatakówpolicjiMajdanzostałtym
razemdodatkowootoczonybarykadami.Wymagatowszystkodośćzłożonej
organizacji.Powstałyoddziałysamoobrony(ok.2tys.osób),pracująkuchnie
polowe,przedewszystkimnasamymśrodkuplacuzainstalowanoscenę,która
jestmiejscemciągłychwystąpieńpolitycznychorazkoncertów.Cogodzinę
śpiewanyjesthymnUkrainyiwznoszonesąokrzyki„SławaUkrainii-Hiero-
jomsława”.Wjakimśzakresiewięcdochodzitamdodalekoidącejrytualizacji
zachowań,copodkreślaikonograficznaoprawaidekoracjenacałymplacu(np.
symbolekozackie,ikonicznezdjęciapostaci,np.WasylaStusa,którezginęły
wgułagu,czyJuliiTimoszenko,wszelkiegorodzajuhasła,cytaty,nazwyiherby
miejscowości,gdzietrwająakcjewspierająceprotestwKijowie).Należy
zarazemdodać,żesamosłowo„majdan”oznaczapierwotnieplacpośrodku
kozackiegoobozowiska,naktórymobradujestarszyznakozacka(czylijest
czymśwrodzajuforum).Plactakistanowiłteżcentrumsiczyzaporoskiej
(traktowanejjakoikonicznysymboltradycjiukraińskiej),tyleżeobozowiskiem
imajdanemufortyfikowanym.MajdanwKijowiejestwięcwjakimśsensienie
tylkodemonstracjąpolityczną,aleteżprezentacjąnarodowejtradycji.Sprawy
te,choćwydająsiędrugorzędnedlaprzebiegusamychpolitycznychwydarzeń,
sąistotnedlagłębszegozrozumieniatłarewolucji.Należyprzypomniećwtym
kontekście,jakbogataiistotnabyłaikonograficznaoprawaruchu„Solidar-
ności”(symbolePolskiWalczącej,użycieterminówsymboli,takichjak„bibuła”
itd.)iciągłegonawiązywaniadotradycji.DlarozwojusytuacjinaUkrainienie
jestobojętne,ktojestdysponentemnarodowejsymbolikiiprezentujesięjako
dysponenttradycji.
Niezbędnejestteżzauważenie,żemajdanjestnietylkozjawiskiemwKijo-
wie.Majdanyzainstalowanowokoło50miastach,równieżnawschodziekraju.
SprawyMiędzynarodowe,2013,nr4
9
