Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarcinAndrzejPiotrowski
Odponadczterechdekadregionalnymonopolnabrońnuklearnązachowuje
Izrael,codefactoakceptujeZachódiniepokoipozostałekrajeBliskiego
Wschodu.Izraelniezaprzeczatemufaktowi,ajegokolejniprzywódcypod-
kreślają,żeichkrajnieużyjebroninuklearnejjakopierwszy.Mimotrudności
wweryfikacjiinformacjiiocennatematjegoarsenałupowszechnieuważasię,
żearsenałtenmożebyćużytyjedyniejakoinstrumentzmasowanegoodwetuza
atakniekonwencjonalnywtzw.opcjiSamsona.Izraelwszedłwposiadanie
pierwszychprostychgłowicw1967r.,prawdopodobnieprzeprowadziłtakże
testnuklearnyw1979r.(byćmożeiw1980r.).Obecnieposiadaod80do200
głowicbojowych,awedługinnychszacunkówdo80głowicimateriały
rozszczepialnedlakolejnych120głowic.Arsenałtenjestrozmieszczonyna
pociskachbalistycznychJerycho(wcześniejteżLANCE)oraznabombachlot-
niczychdlasamolotówwielozadaniowychdalekiegozasięgu(F-16IiF-15I)
12.
Niektórzyeksperciprzypuszczają,żewlatachosiemdziesiątychIzraelrozpoczął
pracenadpociskamidalekiegozasięguwcelupowstrzymaniaZSRRod
zaangażowaniapostroniereżimówwDamaszku,TrypolisieiBagdadzie
13.
ObecnienajpoważniejszymwyzwaniemdlaIzraelapozostajeIran.Do-
tychczasIzraelkierowałsiędoktrynąBegina,którazakładałaniedopuszczenie
dowojskowejnuklearyzacjijakiegokolwiekkrajuBliskiegoWschodu
14.
Wyrazemtejniepisanejdoktrynybyłybardzoskuteczneuderzeniaprewencyjne
lotnictwaIzraelanareaktorwIrakuw1981r.orazukrytyreaktorwSyrii
w2007r.,codoprowadziłodozatrzymaniaprogramównuklearnychtych
państw.BrońnuklearnaIzraelawzmacniajegobezpieczeństwo,podobniejak
utrzymywanieprzewagijakościowejjegosiłkonwencjonalnychnadsiłami
sąsiadów.NiewątpliwietoarsenałnuklearnyIzraelastanowiłteżczynnik
motywującykrajearabskiedopodejmowaniapróbbudowywłasnycharsenałów
12T.McDonell,NuclearPursuit:Non-P-5Nuclear-armedStates,2013,nBulletinoftheAtomic
Scientists”2013,nr1,s.62-70.Zob.takżemonografienatemathistoriiprogramunuklearnego
iprzypuszczalnejstrategiiIzraela,zwłaszczakolejno:F.Barnaby,TheInvisibleBomb:The
NuclearArmsRaceintheMiddleEast,London1989;S.Hersh,TheSamsonOption:Israel’s
NuclearArsenalandAmericanForeignPolicy,NewYork1991;A.Cohen,Israelandthe
Bomb,NewYork1998;Z.Shalom,Israel’sNuclearOption:BehindtheScenesDiplomacy
BetweenDimonaandWashington,Sussex2005orazM.Karpin,TheBombintheBasement.
HowIsraelWentNuclearandWhatthatMeanstotheWorld,NewYork2006.
13A.W.Hull,op.cit,s.5.
14Zob.Sh.Brom,IstheBeginDoctrineStillaViableOptionForIsrael?,[w:]H.Sokolski,
P.Clawson(red.),GettingReadyForaNuclear-ReadyIran,U.S.ArmyWarCollege,Strategic
StudiesInstitute,Carlisle2005,s.133-158.
10
SprawyMiędzynarodowe,2013,nr3
