Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6/WPROWADZENIE
nakpoprzedzićjekomentarzem,oczymonesą)iwreszcie–opisane
przezemniespotkaniazGrotowskim(tojestrzeczywistemythos;taczęść
jestbezwątpienianajtrudniejsza).
Podczasgodzinnejbezpośredniejrozmowy,doktórejdoszłowsłoneczne
południe18maja2007rokunaławcewparkuprzedMuzeumNarodo-
wymweWrocławiu,Eugeniouzupełniłswojerefleksjesprzeddwóchmie-
sięcy.Ująłjeznówwtrzechpunktach,podkreślając,żewtrakcielektury
zwróciłyjegouwagę:mojaskrupulatnośćjakoautora;postawakronika-
rza;iwreszciepodwójnaperspektywaautora–zdarzeniaujmowanesą
zcentrumizdystansujednocześnie.Zapisanajesttutajwielkaliczbade-
tali,któreukazująosobowośćGrotowskiego.
ZdaniemBarbymusiałemzmierzyćsięzdwomawyzwaniami.Pierwsze
znichtoznalezieniesposobu,wjakimożnapokazaćJerzegoGrotowskie-
go,drugiezaśtopróbaodpowiedzinapytanie,jakukształtowałonnasze
osobowości.TojestpodstawoweiotymwłaśnieopowiedziałaMajaKo-
morowska.
KiedyGrotowskimanipulowałludźmi,dokonywałosiętowplanietwór-
czym,aniedlaprywatnegointeresuiosobistychambicji.Dlaczegozmie-
niałrelacjezludźmi?ToczęstoprzypominałorelacjęSyfon–MiętuswFer-
dydurkeGombrowicza.
Wtedy–wroku2006,aprzedewszystkimzażyciaGrotowskiego–sta-
rałemsięzapisywaćwszystkomożliwiedokładnie,abyocalićpamięć.To
byłapróbapamięci,rozmowyzpamięcią.Dzisiaj–poopublikowaniuna
łamachHKontekstów.PolskiejSztukiLudowej”iHDidaskaliów.Gazety
Teatralnej”niektórychfragmentówksiążki2–niejestemwolnyodzasad-
niczejwątpliwości:czymogęopublikowaćnaprzykładnegatywneopinie
Grotowskiegooniektórychludziachizdarzeniach,którezostałyprzeka-
zanetylkomnie,bezżadnychświadków?Bardzotrudnyproblem,chyba
nierozwiązywalny,ostateczniebowiemjesttoproblemsumienia.Zdru-
giejstronypojawiasiępraktycznaodpowiedźnapytanie:wjakimstop-
niumożnastosowaćautocenzurę,oszczędzającpamięćinnych?Postę-
pująckonsekwentniewtakisposób,możnapozbawićrelacjemiędzy
ludźmiwszelkiegodramatyzmu,awrezultaciezupełniejewyjałowić.
MogętylkopowtórzyćzaMająKomorowską:HStarałemsię”.Ostatecz-
niezdecydowałemsięzachowaćopinieGrotowskiegotam,gdzieuzasad-
niałjemerytorycznie.
StanisławKrotoski,zktórymprzezczternaścielatwspólnieprowadziłem
OśrodekBadańTwórczościJerzegoGrotowskiegoiPoszukiwańTeatral-
no-KulturowychweWrocławiu(onbyłdyrektorem,ajadyrektoremarty-
stycznyminaukowym),zwróciłmiuwagęnaniektórepopełnioneprzeze
mniepomyłki.
Dwudziestegoszóstegoczerwca2009rokunałamachtrójmiejskiegodo-
datkuHGazetyWyborczej”ukazałasięrozmowaMagdalenyHajdyszze
StanisławemRośkiem,wydawcąksiążkiGrotowskipowtórzony,kierują-
cymwydawnictwemsłowo/obrazterytoria.Jegoodpowiedźnapytaniedo-
tycząceplanówwydawniczychnadalszączęśćRokuGrotowskiego(2009),
ogłoszonegoprzezUNESCO,byłanastępująca:HWnajbliższychtygo-
dniachwznowimypierwszączęśćksiążkiOsińskiego,którejnakładjuż
dawnozostałwyczerpany.Jesieniąwydamydrugitomzawierającynowe
studiaoGrotowskim.Przedewszystkimjednakmuszęwspomniećoksiąż-
ce,którawydajemisięnajciekawsza.Mamnamyślizapisyzespotkań
2
Por.Notaedytorska.
3
Powtarzaniepowtórzonego-Grotowski,rozma-
wiałaMagdalenaHajdysz,„GazetaWyborcza
-Trójmiasto”(Gdańsk)26VI2009,nr148.
4
ZbigniewOsiński,GrotowskiijegoLaborato-
rium,PaństwowyInstytutWydawniczy,Warsza-
wa1980,s.110.Dalej:ZbigniewOsiński,
GrotowskiijegoLaboratorium.
5
KrzysztofMiklaszewski-autordokumentalnych
filmówtelewizyjnychipublikacji(międzyinnymi
SpotkaniazTadeuszemKantorem(1972-
-1987),KrajowaAgencjaWydawnicza,Kraków
1989,SpotkaniazTadeuszemKantorem,
TKECh,Kraków1992,Kantorodkuchni,Twój
Styl,Warszawa2003,TadeuszKantormiędzy
śmietnikiemawiecznością,PaństwowyInstytut
Wydawniczy,Warszawa2007.Wydaniedrugie,
rozszerzone:2011),aktorTeatruCricot2
TadeuszaKantora.
