Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.4.BilansenergiiZiemi
ponieważwtymzakresieemitujejąSłońce,mająctemperaturęok.55000C.Ziemia
iatmosferaoddająenergiępromieniowaniemdługofalowym,wzakresiedalekiej
podczerwieni.ZakrestenzgodniezprawemWiena(Kożuchowski,1998)odpowiada
temperaturomZiemi.Pobieranieenergiimamiejscetylkowaktualnieoświetlonej
połowiekuliziemskiej,oddawanieodbywasięprzezcałyczas.Procesyteznanesą
dośćdobrzedziękilicznympomiaromnaziemnymisatelitarnym.
Atmosferajestwdużymstopniuprzezroczystadlapromieniowaniawpasmiewi-
dzialnym.DlategoteżwiększośćpromieniowaniadocieradopowierzchniZiemi,
którazkoleijestdlaniegonieprzezroczysta,stądsilniesięnagrzewawwąskiej
warstwie.Wody,zuwaginapewnąprzezroczystość,ogrzewająsiędowiększej
głębokości.
Przezroczystośćatmosferydlapromieniowaniawidzialnegoioddawanieciepłado
powietrzaprzezpowierzchnięZiemipromieniowaniempodczerwonymskutkujepo-
zornieparadoksalnymefektem-atmosferawistocieogrzewanajestnieodgóry,
aleoddołu.Zjawiskotomawielkieznaczeniedlakształtowaniapogodyiruchów
powietrza.
PrzepływyenergiicieplnejpobieranejioddawanejprzezZiemięilustrujerys.2.2.
ZcałegostrumieniapromieniowaniasłonecznegodocierającegodoZiemi,wyno-
szącegopouśrednieniuok.341W/m2ok.30%jestodbijaneprzezatmosferęipo-
wierzchnięZiemi,23%jestabsorbowaneprzezatmosferę,a47%zostajezaabsorbo-
waneprzezpowierzchnięZiemi,czylizbiornikiwodneigrunty.Ziemiapromieniuje
ciepłoześrednimstrumieniempromieniowaniaowartości396W/m2.Jednakwięk-
szośćtegostrumienia,czyli333W/m2jestdoZiemizawracanawwynikuefektu
cieplarnianego.EfekttenwystępowałnaZiemizawsze.Zjawiskoglobalnegoocie-
plenia,jestwynikiemzwiększeniaintensywnościefektucieplarnianegowśladza
wzrostemstężeniagazówcieplarnianychwatmosferze.Różnicamiędzystrumie-
niemwypromieniowanymprzezZiemięazaabsorbowanympowtórniewwyniku
efektucieplarnianegowynosi63W/m2ijestwartościąnettowypromieniowanego
przezZiemięstrumienia.Stanowion39%całkowitegostrumieniaabsorbowanego
przezpowierzchnięZiemi.DlazachowaniarównowagienergetycznejZiemimuszą
więcistniećinneniżpromieniowaniemechanizmyoddawaniaciepłaprzezZiemię.
Drugimmechanizmemjestciepłoparowaniawody.Głównymźródłemparowania
sązbiornikiwodne,szczególniewrejonachtropikalnych,aleparęwodnąwydziela
teżroślinność(tzw.transpiracja)igleby.ŁączniewciepleparowaniaZiemiaoddaje
blisko50%zaabsorbowanejenergiicieplnej.Trzecimmechanizmemjestnagrzewa-
niestykającychsięzpowierzchniąZiemimaspowietrzaiprzenoszenieciepłado
atmosferyzapomocąkonwekcji.WtensposóbZiemiaoddajebrakującedobilansu
11%energiicieplnej.
33
