Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
Wniniejszejpracyskłonnościsąutożsamianezczynnikamiocharakterze
psychologicznym,któreodnosząsiębezpośredniodoczłowieka,aniedosy-
tuacji.Wtakimrozumieniumogąbyćpomocnewuwzględnianiupsycholo-
gicznychaspektówzachowańludzkich.Tedwapodejściasięniewykluczają,
leczmogązesobąwspółistnieć.Każdeznichmawadyizalety.Wadąpodejścia
opartegonateoriachK.PopperaiJ.M.Keynesajestto,żeniepozwalaonona
bezpośredniewyodrębnieniewpływuczynnikówpsychologicznych.Dowad
podejściaanalizującegoskłonnościobiektównależyzaliczyćto,żewbadaniach
empirycznychwyodrębnieniewpływuskłonnościludzkichczęstojestutrudnio-
nezewzględunabrakodpowiednichinformacjistatystycznychokształtowaniu
siętychskłonności.
Wtrzecimrozdzialeprzedstawionometodyekonometryczne,któremoż-
nawykorzystaćdookreślaniawpływuskłonnościludzkichnazjawiskagos-
podarcze.
Skłonnościludzkietocechyjakościowe,najczęściejodwzorowywanena
skalinominalnej.Proponowaneekonometrycznesposobyuwzględnianiawpły-
wuskłonnościludzkichpolegajązatemprzedewszystkimnadodawaniuodpo-
wiednichzmiennychzero-jedynkowychdozbioruzmiennychobjaśniających
wmodeluekonometrycznym,wktórymuwzględnionowszystkieistotne,
zewnętrzneczynnikireprezentująceokoliczności.
Wrozdzialetymzaproponowanotakżeprocedurępozwalającąnaokreśla-
niewystępowaniaskłonnościwówczas,gdybrakujewiedzyapriorioskłonno-
ściach,napodstawiemodelidladanychprzekrojowych.
Wpływskłonnościludzkichomówiononaprzykładziemodelidladanych
przekrojowych,modelidladanychpanelowych(zustalonymiilosowymiefek-
tami)orazmodelidladanychwpostaciszeregówczasowych,wtymrównież
modeli,wktórychuwzględniasiękointegracjęzmiennych.Scharakteryzowano
takżepowiązaniamiędzyparametramipewnychrodzajówmodeli,którepozwa-
lająuwzględnićwpływskłonnościludzkich.Omówionoekonometrycznekon-
sekwencjepominięciawpływuczynnikówpsychologicznych(skłonności)na
zjawiskaspołeczno-gospodarcze,główniewkontekścietwierdzeniaFrischa-
-Waugha-Stone’a.
Wczwartymrozdzialeprzedstawionowynikiempirycznychanaliz
wpływuskłonnościdokonsumpcjiwyrobówtytoniowychinapojówalkoholo-
wychwwojewództwachwPolscewlatach2000–2010.Wpływtenokreślono
zapomocąmodelidladanychprzekrojowychipanelowychorazmodeludla