Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JacekGołaczyński
z11.11.1986r.wsprawienr313/85SpAIvecoFiatv.VanHoolNV17,Trybunałstwier-
dził,żeumowajurysdykcyjnajestskuteczniezawarta,jeżelijednazestronpotwierdzi
jejzawarcienapiśmielubprzezzbiórpostanowień,któryzostałponownieprzezstrony
zaakceptowany,wramachktórychjednymzpostanowieńjestklauzulajurysdykcyjna,
bezsprzeciwudrugiejstrony,którejtakiepostanowieniazostałynotyfikowane.
Wydajesię,żewprzypadkuzawarciaumowyjurysdykcyjnejustnie,aleprzezprzekaz
elektronicznyzwykorzystaniemśrodkówporozumiewaniasięnaodległośćumożliwiają-
cegotrwałyzapis,niebędziekoniecznościdodatkowegopotwierdzeniaoświadczeńwoli
stronnapiśmie.Formaumowyjurysdykcyjnejpełnibowiemtakżefunkcjędowodową
(opróczfunkcji–skuteczności)idlategomożliwośćwykazaniazawarciaumowypoprzez
przekazelektronicznystwarzajużrównoważnośćzformąpisemnąumowyjurysdyk-
cyjnej.
Kolejnąkwestiąistotnąprzyokazjiumownegookreśleniaprzezstronyjurysdykcji
jestdopuszczalnośćiskutecznośćoświadczeniastrondotyczącychjurysdykcji.Powstaje
problem,wedługjakiegoprawanależydokonywaćocenytychokoliczności.
Przepisyprawapolskiegonieokreśliływprost,jakieprawobędziewłaściwedla
ocenymaterialnejważnościczynnościprawnej,jakąjestumowajurysdykcyjna.Zagad-
nieniem,któreniebyłoprzedmiotemregulacjiwkodeksiepostępowaniacywilnego,na
cojużwyżejzwróconouwagę,jakrównieżrozporządzeniaBrukselaI,jestustalenie
prawawłaściwegodlaocenymaterialnejważnościumowyjurysdykcyjnej.Obecniebo-
wiemrozporządzenieBrukselaIbiswart.25ust.1przewiduje,żeprzesłankąskutecz-
nościumowyjurysdykcyjnejjestmaterialnaważnośćumowywprawiedanegopaństwa
członkowskiego.Dlaocenyważnościmaterialnejumowyjurysdykcyjnejniemożnapo-
służyćsięprzepisamirozporządzeniaRzymI18.Przepisart.1ust.2lit.etegoostat-
niegorozporządzeniaprzewiduje,żeumowyowłaściwośćsądu,czyliwłaśnieumowy
jurysdykcyjne,nienależądozakresuprzedmiotowegotegoaktuprawnego.Wprawie
polskimbrakjesttakżenormykolizyjnejokreślającejwłaściwośćprawadlaustalenia
ważnościmaterialnejumowyowłaściwośćsądu.Prawoprywatnemiędzynarodowe19nie
przewidujebowiemtakiejregulacji.Wliteraturzeobcejwskazujesię,żeprawemwłaś-
ciwymdlaocenymaterialnejważnościumowyowłaściwośćsądupowinnobyćprawo
właściwedlastosunkuprawnego,zktóregowynikaspórlubmożewyniknąć(lexcausa).
Przyjmujesiętakżemożliwośćposzukiwaniaprawawłaściwegowoparciuorozporzą-
dzenieRzymI,ewentualnienapodstawieprawawybranegoprzezstrony20.Jakjużwyżej
zaznaczono,niemożnazaaprobowaćkoncepcjitakiej,żeprawemwłaściwymbędzie,
womawianymprzypadku,prawowłaściwedladanegostosunkuprawnego,ponieważ
zart.25ust.5rozporządzeniaBrukselaIbiswynikawyraźnie,żeumowajurysdykcyjna
jesttraktowanajakoniezależnaodpodstawowejumowyidlategonależyoceniaćumowę
17Zob.przypisnr14.
18RozporządzeniePEiRady(WE)nr593/2008z17.06.2008r.wsprawieprawawłaściwego
dlazobowiązańumownych(Dz.Urz.UEL177z4.07.2008r.,s.6;dalej:RzymI).
19Ustawaz4.02.2011r.–Prawoprywatnemiędzynarodowe(tekstjedn.:Dz.U.z2015r.
poz.1792).
20P.Hay,NotesontheEuropeanUnion’sBrusselsI„Recast”Regulation,TeEuropeanLegal
Forum2013,nr1,s.3,cyt.zaP.Rodziewicz(w:)Jurysdykcja,uznawanieorzeczeńsądowychorazich
wykonywaniewsprawachcywilnychihandlowych.RozporządzenieParlamentuEuropejskiegoiRady
(UE)nr1215/2012.Komentarz,red.J.Gołaczyński,Warszawa2015,s.134.
122
