Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pierwszejmetodysąkalendarzecyrkulacjiH.H.Lamba(1950),nGrossweterlagen”
P.HessaiH.Brezowsky’ego(1977),B.Osuchowskiej-Klein(1991)czyT.Niedź-
wiedzia(1981,2012).Wdrugiejmetodzietypycyrkulacjiwydzielasięnapodstawie
wartościcharakteryzującychpoleciśnienianapoziomiemorzaorazwgórnejtropo-
sferze,stosującróżnemetodygrupowania.Wtensposóbpowstająnuniwersalne”
typycyrkulacji(któremogąbyćpóźniejwykorzystywanedoopisuzwiązkówcyrku-
lacjizinnymielementamimeteorologicznymi)lubteżtypycyrkulacjizwiązane
zwystępowaniemokreślonychzjawiskmeteorologicznychczyklimatologicznych
(Lund1963;Lityński1969;Kożuchowski1989;Jonesiin.1993;BuishandiBrand-
sma1997;Ustrnul1997;Hanssen-BaueriFørland2000;Wibig2001;Philipp2009;
BackiPhilipp2010;Philippiin.2010).Wszystkieteklasyfikacje,niezależnieod
domenyiokresu,napodstawiektóregozostałystworzone,uwzględniająwystępowa-
nieukładówwysokiegociśnienia.Zazwyczajsąoneopisywanejakotypybezadwek-
cyjne(np.Ca1centrumwyżu;Niedźwiedź1981,2012)lubcharakterystyczne
rozkładypolaciśnienianaddanymobszarem(np.HFA1wyżnadFennoscandią,
Grosswetterlagen;typśrodkowoeuropejski(blokadowy);Wibig2001).Takwydzie-
lonetypycyrkulacjimogąbyćrównieżwykorzystanedotworzeniaindeksówcyrku-
lacji,którenastępniesłużądobadaniazmianzachodzącychwatmosferzenadda-
nymregionemlubteżdoszukaniazwiązkówmiędzywystępowaniemwyżów
ainnymielementamiczyzjawiskamimeteorologicznymi(Niedźwiedź1993).Przez
wieluautorówopisywanesąrównieżrelacjemiędzywystępowaniemwyżów(blo-
kujących)awskaźnikamicyrkulacjinsterującymi”cyrkulacją,szczególniewobsza-
rachpozazwrotnikowych.DotyczytoprzedewszystkimwskaźnikówNAO(Oscy-
lacjaPółnocnegoAtlantyku)iPNA(WskaźnikPacyficzno-Amerykański),które
wykazująsilnąujemnąkorelacjęzwystępowaniemukładówblokujących(Croci-Ma-
spoliiin.2007).Jednakpodobnezwiązkisąanalizowane,zuwzględnieniemtakich
wskaźników,jak:AO(OscylacjaArktyczna),ENSO(ElNiño-SouthernOscillation)
czyteżPDOlubIPO(DekadowalubMiędzydekadowaOscylacjaPacyficzna),
(Shabbariin.2001;WuiWang2002aib;Scherreriin.2006;Pezzaiin.2007;
Cheungiin.2012,2013;Athariin.2013).
Nazakończeniewartorównieżwspomniećobadaniachtypówpogody.Przyczym
należypamiętać,żepojęcietypupogodyoznaczazespół(kompleks)współod-
działującychelementówmeteorologicznych,charakteryzującychpogodęwystępującą
danegodnianadrozpatrywanymobszarem(Piotrowicz2010),anie,jakczasamiokre-
ślasięwklimatologiisynoptycznej,wyróżnionytypsytuacjisynoptycznej(Stefanicki
iin.1998;Brown2004).Wśródpracdotyczącychtypówpogodymożnawydzielić
dwagłównenurty.Pierwszytoogólnacharakterystykawystępującychwokreślonym
regionietypówpogody,ichprzebiegrocznyiwieloletniczyzmianyzdnianadzień
(Maheras1984;Woś1999;Piotrowicz2010;PiotrowicziSzlagor2013).Drugą
ilicznągrupępracstanowiąbadaniadotyczącewystępowaniaokreślonychtypówpo-
godyiichrelacjiztypamicyrkulacjiatmosfery(Kaszewski1992;BoguckiiWoś
1994;Sheridan2003;Michailidouiin.2009aib).Tegorodzajubadania,ponownie
wsposóbpośredni,pozwalająśledzićzmianywystępowaniaukładówwysokiegociś-
nieniaijednocześnieichoddziaływanienapogodę.Przykłademtegorodzajuanalizy
