Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
RozdziałI.Pojęcieiewolucjasędziowskiegokierownictwa...
prawawszechstronniewyświetliłapunktysporneiabyjąukończyć
bezzbytniegoodraczania.J.J.Litauerwyróżniłrównieżzarządzenia
przygotowawczeprzewodniczącegozwiązanezzasadąkoncentracji
procesu.Inaczejrzeczujmując,kierownictwomaterialneodbywasię
narozprawieidotyczysamejsprawy,natomiastkierownictwoformalne
obejmujetzw.policjęposiedzeniaikierowanierozprawą22.J.J.Litauer
słusznieprzytymwskazał,żetesamedecyzjeprocesowemogąbyć
wyrazemzarównokierownictwaformalnego,jakimaterialnego23.Jeśli
przewodniczącyuchyliłnp.pytaniekierowanedoświadkazuwaginato,
żeniezmierzałoonodowyjaśnieniaistotnychokolicznościsprawy,to
samaczynnośćprocesowauchylającapowinnabyćzaliczonadokierow-
nictwaformalnego,natomiastpodstawaczyteżprzyczynatejczynności
pozostajejużwsferzekierownictwamaterialnego.Podobnieujmował
przedstawionąproblematykęL.Peiper,którywprostpostulowałrozsze-
rzeniezasadyśledczej,wskazując,żebrakinicjatywystronywdążeniu
dowykryciaprawdymusizastąpić,względnieuzupełnić,kierownictwo
sędziegowyposażonegowodpowiedniąwładzę.Zdaniemtegoautora
ustawowerozszerzenieuprawnieńsędziegoprocesowegojestwynikiem,
azarazemipostulatemswobodnejocenydowodów,przyktórejsędzia
angażujeteżswojesumienie24.
Przedstawionestanowiskałączyłyzatemsędziowskiekierownictwo
postępowaniemprzedewszystkimzetapemgromadzeniamateriału
procesowego,przyczymobejmowałoonotakstronęformalnąpostę-
powaniazwiązanązprowadzeniemposiedzenia(wtymrozprawy),jak
imaterialnązwiązanązprzedmiotemsamejsprawy.Sędziowskiekie-
rownictwoodstronymaterialnejmożnabyłouznaćzatemzanarzędzie
22
J.J.Litauer,Komentarzdoprocedurycywilnej.Kodekspostępowaniacywilnego.
Postępowaniesporne.Postępowaniezabezpieczające,Warszawa1933,s.96,129-130.
23
J.J.Litauer,Komentarz...,s.96.
24
L.Peiper,KomentarzdoKodeksupostępowaniacywilnego(częśćpierwsza)iprzepisów
wprowadzającychKodekspostępowaniacywilnegowrazzustawamiirozporządzeniami
dodatkowemi,tudzieżzumowamimiędzynarodowemi,Kraków1934,s.396,523-524;
natematformalnegoimaterialnegosędziowskiegokierownictwapostępowaniem
zob.takżeA.Bálastis,Ot.zw.materyalnemkierownictwiesędziowskiemwprocesiecy-
wilnym,„CzasopismoPrawniczeiEkonomiczne”1900/1,s.412;E.Waśkowski,System
procesucywilnego.1.Wstępteoretyczny...,s.111;E.Wengerek,Przyczynyizakres...,s.44;
W
.Siedlecki,Z.Świeboda,Postępowanie...,s.69;P
.Rylski,Działaniesądu...,s.116-117.
