Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
RozdziałI
ująłtoJanKot14,wydobywasięiskrainicjującasiećasocjacjikonstruujących
nowesensy.Tekstmituitekstdziełasztukizostająspięteklamrąimienia-no-
śnikacechindeksalnychobrośniętychtransmutacjamikolejnychwersji.Intertek-
stualnośćodnajdujeprzyjemnośćwvróżnicującejpowtarzalności”(Jasionowicz
2003:26)poszczególnychwersji,wmnogimcharakterzelekturyewokującejnie-
ustannenapięciewposzukiwaniusensów.
Częśćtejprzyjemności[ł]wynikapoprostuzpowtórzeniazwariacją,
zkomforturytuałupołączonegozpikanteriąniespodzianki.Rozpoznanieipa-
mięćsączęściąprzyjemności(iryzyka)doświadczaniaadaptacji;jestniąrów-
nieżzmiana(Hutcheon2013:4;tłum.M.B.)15.
Jakkolwiekkreatywnybyłbyprocesadaptacjitekstowejwersjimitu,zawszebę-
dzieonmiałcharakterpalimpsestowy.
Współcześniedominującywsztucepostmodernizm16kontynuujenowo-
żytnąmodęnatematymityczne,anawetjąnasila,wprzewrotnysposóbstosu-
jąctaktykęsubwersywnychkonfrontacjitematówzewspółczesnymdoświad-
czeniem(kontekstem):vdominująświadometendencjerewizjonistyczne,
polemicznelubswoiścieweryfikujące”(Abramowska1992:57).Teincyden-
talnewersjemitów,przyjmująceróżnorodneformytransformacyjne,zaświad-
czająokreatywnympotencjalemitu,któryvprzetasowywany”17przeznowe
trendyestetyczne,mającewyrażaćaktualneniepokojeetyczne,jestchroniony
przedznieruchomieniemwkanonie.JakzauważaBlumenberg,tegotypuza-
biegivprzetasowywania”mituwynikajązpotrzebyartystycznegobuntu(1983:
49;cf.Blumenberg1985:551),zwewnętrznegoprzymusuautorskiejkontrasy-
gnatypostawionejnatekściezakorzenionymwpamięcikulturowej.Zachodzą-
cenaderczęstowczasietegotypuaktywnościvprzestrojenieideowetematu”
(Abramowska1992:59)wiążesięzawszezredukcjonistycznymwpisaniemte-
matuwaktualniepromowaneideologie.Jednakrefleksjapostmodernistyczna
iponowoczesnapremiujezawłaszczanieocharakterzeotwartym,kontestują-
cymjednoznacznezabiegiideologizujące,cojestszczególniewidocznewpro-
cedurzeintertekstualności.Intertekstualnośćujawniabowiemponowoczesną
14SłowaJanaKotaprzytoczoneprzezBaniewicz2001:355.
15vPartofthispleasure[ł]comessimplyfromrepetitionwithvariation,from
thecomfortofritualcombinedwiththepiquancyofsurprise.Recognitionandremem-
brancearepartofthepleasure(andrisk)ofexperiencinganadaptation;sotooischange”
.
16Poszczególneaspektyfilozofiisztukiwujęciupostmodernistycznymorazpo-
nowoczesnekoncepcjesocjologiczne,jakodwafundamentyformalnedlarozważanych
inscenizacji,zostanąszczegółowoomówionepodczasanalizspektakli.
17Blumenberg(1983)stosujeterminUmbesetzung,którymożnaprzetłumaczyć
jakovprzetasowywanie”
,naokreślenieproceduryreinterpretacjimitu.
