Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
AnnaSitkowa
Należywziąćpoduwagęito,żesynAndrzejazWereszczyna,duchownyka-
tolickiipisarz,tworzącbiografięojca,dokonywałjednocześniezabiegówauto-
kreacyjnych.Czymbowiem,jeśliniewoląOpatrzności,należałotłumaczyćfakt,
iżciotecznydziadekJózefaWereszczyńskiego1pierwszywrodziniekatolik1
przywiódłdoKościołarzymskiegojegoojcaAndrzejapoto,abyjegosynzostał
kapłanem,apóźniejopatembenedyktynówwSieciechowie?
Temusamemucelowisłużyłyreminiscencjeprzywiedzionew1594roku,kie-
dyJózefWereszczyński,jużjakonominatbiskupstwakijowskiego,wystąpiłzpro-
jektamiufortyfikowaniaUkrainy,nosadzeniapustek”ipowołaniadożyciaszkoły
orazzakonurycerskiegowceluostatecznegorozprawieniasięzTurcją.Świadom
zapewne,żeniebędziełatwoprzekonaćposłówdotychpropozycji,sięgnąłpoar-
gumentynprowidencjalne”,przypominającokoliczności,wjakichprzebiegałacią-
żaAnnyzJaroskichWereszczyńskiej.Informacjetepełniłyfunkcjękaptatywną
wPublice,wktórejopierającsięnawłasnymświadectwieipamięcimieszkańców
ziemichełmskiej,starałsięudowodnić,żeosobaduchownamożełączyćpowoła-
niezrzemiosłemrycerskim:
[ł]skoromsięjajenozacząłwżywociematkimojej,tedyzarazkrzyże
nachustyrodzicówmoichnastąpiłybyłybarzonadergęste,nietylona
koszulach,aleinapościelachinachustkach,czegosądobrymiświadka-
miniektórzyludziewziemichełmskiej,dotegoiprzyjacieledomumego,
którzyjenojeszczeżywisą,atrwałytekrzyżeprzedurodzeniemipo
urodzeniumoim,ażdosiedmilat.
s.25
Naniezwykłychznakachzapowiadającychnarodzinyprzyszłegoopataibi-
skupajednaksięnieskończyło.Wyznawałbowiemdalej:nAgdymwychodziłna
światzżywotamatkimojej,tedybyłgłoswszumiewielkimsłyszanodwszyst-
kichdomowników,naonczaspodjednymdachembędących,temisłowy:»Dajęgo
światunapociechęchrześcijańską,anahańbępogańską,aiżbywykonywałwolą
moję,dajęmukrzyżzakarakteritarczę«”(s.25126).
Rodziceprzyszłegoopata1niedoszłyksiądziwychowanaubrygideklubel-
skichmatka1nczęstoagęsto”mieliprzypominaćsynowiowekrzyżeigłosy,
abyntozawżdyusiebieuważał[ł]zaskarbnadroższy”.Cudowneprzyjściena
światJózefamiałoteżmiećiinnedlarodzinykonsekwencje.Wobecnniebieskiej”
ingerencji:
[ł]odstąpiłbyłnamilszyociecmójiwłasnegoherbudomuswego,czego
jestświadkiemwszystkaziemiachełmska,nawetipieczęcinaminutach
podsędkostwajego,poświadczajątego,żejąłsiębyłużywaćKrzyżaze
dwiemamiesiącoma71,agdygoztegostrofowaliprzyjacielejego,tedyim
71A.Brückner(Herb.W:Encyklopediastaropolska.T.1.Oprac.A.Brückner.Ilustr.
K.Estreicher.Warszawa1990,s.4271wydaniefotooffsetowe)wspomniał,żeherbbracławski
