Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
MarzenaWalińska
[ś]abowiemwpółzaczętejdrogi
WściekłaLacheziskosąpodcinaminogi
w.718
nWściekła”bogini(wżałobnejsielanceXVIIFiloreta,dedykowanejzmarłej
żonie,BartłomiejZimorowicnazywają:nLachezisdrapieżna”1w.160)przed‑
stawionazostajezatrybutem,którytowarzyszyłśmierciwwyobrażeniachśred‑
niowiecznych;takżecechytejbogini:surowość,równetraktowaniewszystkich
stworzeńczyniąjąraczejistotąpokrojunczłowiekanagiego,przyrodzenianiewieś‑
ciego”zRozmowyMistrzaPolikarpazeŚmiercią.Toposnokrutnejboginiśmierci”
makilkawariantów,ponieważróżnymboginiomprzypisujesięmożliwośćodbie‑
raniażycia.Najpopularniejszawtejfunkcji1znówzasprawąTrenów1jest
nciężkaPersefona”.Ciekawe,żejejdrogadouzyskaniawpoezjistatusubogini
śmiercibyłainnaniżParek:Persefona(Prozerpina,Kora)znalazłasięwHadesie
wbrewswojejwoli53iniemiałamożliwościdecydowaniaoludzkimlosie;skoro
jednakzostałażonąwładcypodziemnegopaństwaiprzeztojednązosób,przed
którąstajezmarły,nadanojejtakiesamecechy,jakParkomczyLibitynie.Wba‑
rokowychrealizacjachtoposudochodzidodalszegorozszerzeniakompetencjiPer‑
sefony,którąutożsamiasięześmierciązabierającączłowiekaspośródżywych,jak
wewspomnianymutworzeżałobnymMiaskowskiego:
Jasiu,obymniewidziałcięlepi<é>j[ś]
miałbymmniejszyżal;aniPersefone
wzięłabybyłatweuśmiechyone,
którymiśwargiojcowskiecałował.
RytmyII,56.Synowijego[nagrobek],
w.1,517
WbardziejdynamicznysposóbprzedstawiatensamwątekBartłomiejZimo‑
rowicwsielancepoświęconejSzymonowi:
Któregonadpotokiemkastalijskiejwody
KwiatkizbierającegosrogaPersefona
Odpiersioderwałamuzomprawiezłona;
SielankaV.Roczyzna,w.618
53OryginalnąinterpretacjęprzyczynyznalezieniasięPersefonywHadesiezawierawypo‑
wiedźDianywNadobnejPaskwalinieSamuelaTwardowskiego:wrozmowiezgłównąbohaterką
boginiczystościprzekonuje,żeloscórkiDemeterniebyłwynikiemprzypadkowejczyokrutnej
decyzjibogów,leczefektemukrytychpragnieńiskłonnościdziewczyny,którachciaławyjśćza
mąż,lecznieprzypuszczała,ktojestjejprzeznaczony.Reinterpretacjamitumatucelwyraźnie
moralistyczny,jesttobowiemjednazhistorii,któremająuświadomićPaskwalinie,iżkażdyod‑
powiadazaswójlos.Zob.M.Walińska:MitologiawepiceromansowejSamuelazeSkrzypny
Twardowskiego…,s.87.
