Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
RozdziałII)Królestwo
2.3.1.Król
21
PoczątkowowładzakrólewskabyłazapewneniewielkalPierwsikrólowiesprawo-
walijąnadnielicznymludemzamieszkującymobszarmalutkiejgminylSpołeczność
rzymskątworzyliludziewolni,którzywspólniepodejmowalidecyzjeiuczestniczyli
wichwykonywaniulJeślipropozycjakrólaspodobałasięim,akceptowaliją,jeślinie,
odrzucalilWtensposóbpodejmowanodecyzjeowypowiedzeniuwojny,zawarciu
pokojuiwinnychsprawachpaństwowychlJaksięwydaje,dokrólanależałozwo-
ływaniezgromadzeńludowych(comitiacuriata)iradystarszych(senatus)orazdo-
wództwonadwojskiem(imperium)lOnteżprzeprowadzałauspicja,czylitłumaczył
znakibogówzzachowaniasięptaków,isprawowałkult(sacra)lRozstrzygałrów-
nieżsprawysporne(iurisdictio)iwymierzałsprawiedliwość(coërcitio)alboosobi-
ście,alboprzypomocyosóbznajbliższegogronadoradcówlWsprawachcywilnych
przedkrólemrozpoczynanospór(iniure),procesjednakprowadził(apudiudicem)
wyznaczonyprzezniegosędzia(iudex,arbiter),któryteżwydawałwyrok(senten-
tia)lWsprawachkarnychpomocnikamikrólabyliurzędnicyszukającysprawców
zabójstwazwaniquaestoresparricidii5lZazabójstwosądziłosobiściekróllNajego
rozstrzygnięciapowoływalisięprzezwiekiRzymianiel
Królstopniowoprzejmowałcorazwiększąwładzę,którą,gdyzczasemstałasięnie-
malnieograniczona,Rzymianieznienawidzilil
2.3.2.Interregnum
22
Wczasiebezkrólewia(interregnum)władzaspoczywaławrękachnaczelnikówro-
dówczyrodzin(patres),którzyzażyciakrólatworzylijegoradę,czylisenatlLo-
sowalionispośródsiebiezastępcękrólanazywanegointerrex,którywładzępełnił
przezpięćdni,poczymwyznaczałnastępnegozastępcę,atenkolejnego,itakaż
dopojawieniasiępomyślnychznakówinterpretowanychwczasieauspicjów,kiedy
zarządzanowybórkrólalInterrex,któryzarządzałwybór,wyznaczał(captio)teżod-
powiedniąosobęnakrólalJeślibogowieaprobowaliją,dającznowupomyślneznaki,
senatwybórzatwierdzał(auctoritaspatrum)lNastępniezgromadzenieludowe(co-
mitiacuriata)podejmowałouchwałęnazywanąlexcuriatadeimperioprzekazującą
władzęzwierzchnią(imperium),poczymdopieronastępowałoobjęcieprzezkróla
urzęduprzeprowadzanewczasiesakralnejceremoniiinauguracjiprowadzonejprzez
kapłanówzwanychaugurami(inauguratio)l
23
Wprocedurzewyborukrólawidocznesąprerogatywypatres,zjednejstronydospra-
wowaniawładzy,zdrugiejdopośredniczeniamiędzyludemabóstwami(auspicia),
któreodżywająwmomencieinterregnumlSkutkiemtakichwyobrażeńosakralnym
5PorlMlJońca,„Parricidium“wprawierzymskim,Lublin2008,sl56-70l
