Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
uweRtuRa
|
23
WAch,wenvermögen/wirdennzubrauchen?”
.Polisemicznesłowo
Wbrauchen”,oznaczeniupodstawowymWpotrzebować”,występuje
wPierwszejElegiiczteryrazyinależydokluczowychsłówcałego
cyklu.Trzyistotytworzącenaszeotoczenie:anioł,człowiek,zwierzę
pozostajądlanastajemnicąniedooswojenia.Niepotrafimypojąć
anielskości,zbliżyćsiędoczłowieka,któryjestkimśinnymniż
Wja”,nawetzwierzęta,przemyślne(Wfindig”),te,którewidząPrze-
stwór(WdasOffene”),dostrzegająnaszeniezadomowieniewświe-
cie(RDE,19).Nadziejamożedotyczyćjedynieoswajaniarzeczy–
RilkeańskiesłowoWDing”jestbardzopojemne.
Tonikłanadzieja:WEsbleibtunsvielleicht”–mówiRilke.Ijakby
dlakontrastuwobecbeznadziejnejniedostępnościanioła,człowieka
izwierzęcia,wymieniarównoważącązwątpienietrójcę(cytujęten
fragmentwprzekładzieJastruna):W[…]Zostanienammoże/jakieś
drzewonastoku,byśmyjecodzień/oglądalinanowo;zostanie
wczorajszadroga/ikrnąbrnawiernośćprzyzwyczajenia,któremu/
spodobałosięunas,itakzostało,inieodeszło”.
KolejnacząstkaPierwszejElegiistoipodznakiemnocy,rozu-
mianejzaNovalisemjakoWporaduszy”(WdieTageszeitderSeele”;
RDE,21).Jeszczenocnamzostaje,gdyWcaływszechświatwiatrem/
wyżeranamtwarz”(jakpięknieprzełożyłtoPomorski);nieskąpi
siebie,powiadaRilke,żadnemusamotnemusercu,każdeodczaruje
zeżmudnietworzonychzłudzeń.ItupadasłynnepytanieRilkego
irówniesłynnaodpowiedź,wktórychtopniejemitmiłosnyeuro-
pejskiejkultury:WIstsiedenLiebendenleichter?/Ach,sieverdek-
kensichnurmiteinanderihrLos”(uJastruna:WCzy[noc–przyp.
K.K.-K.]lżejszajestdlakochających?/Ach,tylkoukryli[właści-
wie:Wzakryli”–przyp.K.K.-K.]wzajemnieprzedsobąswójlos”).
Donocnejsamotnościdorzucili,jakmówiautorElegii,pustkę
swychramion.Pomnożylisamotność.Bo–jaktosięokażewDzie-
siątejElegii–Wprawdziwiekochającynieżyjąwwyjaśnionym
świecieinieoczekująszczęścia”(WDieechtLiebendenleben
nichtindergedeutetenWeltunderwartennichtdasGlück”;
