Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
książęcej”
3.Celemniniejszejpracybędzieprzedstawienieanonimowegodla
niektórychbadaczyrycerstwaopolskiego:jegorozsiedlenia,genealogii,atak-
żedziałalnościpolitycznejwokresieodpoczątkuXIVdopołowyXVwieku.Za
opolskichuznajętychrycerzy
4
,którzyposiadalimajątkibądźurzędywksięstwie
opolskim.Włączamtakżeświadkówdokumentówksiążątopolskichzwyłą-
czeniemosóbpiszącychsięzmiejscowościleżącychpozabadanymterenem,
apojawiającychsiętylkojedenraz.Uznaję,żeznaleźlisięnaliścieświadków
jakorycerzezwiązanizosobą,dlaktórejksiążęwystawiłdokument,aniejako
przedstawicielelokalnejspołeczności.
Chociażksięstwoopolskierozumianejakoziemieznajdującesięwewłada-
niudziedzicówBolesławaIpowstałow1279roku,cezurąpoczątkowąniniejszej
pracybędziejednakrok1301.Wynikatozrozwiniętychbadańnadrycerstwem
dokońcaXIIIwieku,czegoefektemlicznepraceprzedewszystkimMarka
CetwińskiegoiUlrichaSchmilewskiego
5.Idealnądatąkońcowąwydawałbysię
rok1532,kiedytozmarłostatniPiastopolski,jakjednakpokazujepracaJerzego
Horwataopodziałachksięstwaopolskiego,takrozciągniętyhoryzontczasowy
wprzypadkuproblematykidotyczącejwspomnianegoksięstwamożeodbićsię
negatywnienajakościpracy
6
.Wynikatozfaktu,Mikołaj
I
rozpocząłwłą-
czaniedoswojegowładztwasąsiednichziem,którewcześniejnienależałydo
księstwaopolskiego(księstwobrzeskie),jegosynowienatomiastobjęliwładzę
nadniemalcałymGórnymŚląskiem.Obecniebrakujeodpowiednichbadańnad
rycerstwempochodzącymztychterenów.Trudnozaefekttakichuznaćpracę
JerzegoHorwatanatematpodziałówksięstwabytomskiego
7
.Dodatkowymprob-
lememjestfakt,niektóreterenyprzyłączaneprzeznastępcówBolka
V
należały
doksiążątdolnośląskich.Naprzykładokręgkozielskiiczęśćbytomskiegood
ponad100latnależałydoksiążątoleśnickich
8,comogłopowodowaćprzypływ
rycerzypochodzącychzinnychziemtychksiążątnaterenywspomnianychokrę-
gów.Oznaczałobytokoniecznośćprowadzeniabadańtakżenadrycerstwem
3
M.J.Ptak:Rec.J.Horwat,Księstwoopolskieijegopodziałydo1532r.,Rzeszów2002.„Cza-
sopismoPrawno-Historyczne”2003.T.55,s.418.
4
Natematterminurycerz,zob.rozdziałII.
5M.Cetwiński:RycerstwośląskiedokońcaXIIIw.Pochodzeniegospodarkakultura.
Cz.1.Wrocław1980;Idem:RycerstwośląskiedokońcaXIIIw.Biogramyirodowody.Cz.2.Wroc-
ław1982;U.Schmilewski:DerschlesischeAdelbiszumEndedes13.Jahrhunderts.Herkunf,Zu-
sammensetzungundpolitisch-gesellschaflicheRolle.Würzburg2001.
6
J.Horwat:Księstwoopolskie…,passim.Zob.recenzjetejpracy:M.J.Ptak:Rec.J.Hor-
wat…,s.418—421;M.Wółkiewicz:Rec.J.Horwat,Księstwoopolskieijegopodziałydo1532r.,
Rzeszów2002.„ŚląskiKwartalnikHistorycznySobótka”2003.R.58,s.93—100.
7
J.Horwat:KsięstwobytomskieijegopodziałydokońcaXVwieku.Gliwice1993.
8
Ibidem,s.41—63;NKKO,s.50—64.
8
Wstęp