Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
LubomirW.Zyblikiewicz
kilkomapaństwamipostradzieckimi:Rosją,Kazachstanem,KirgistanemiTa-
dżykistanemaChinami.26kwietnia1996r.wSzanghajupodpisanotraktat
opogłębieniuzaufaniamilitarnegonapograniczu,arokpóźniejwMoskwie
traktatoredukcjisiłzbrojnychnapograniczu.Pospotkaniachwkazachskiej
AłmaAcie,kirgiskimBiszkekuitadżyckimDuszanbepodczasspotkaniapo-
nowniewSzanghaju,14czerwca2001r.,przyjętodogrupyUzbekistaniutwo-
rzonoSzanghajskąOrganizacjęWspółpracy(ShanghaiCooperationOrganiza-
tion,SCO)27.
Organizacjatastałasiępłaszczyznąwspółpracyzarównonapolubezpie-
czeństwa28,jakiwsferzegospodarczej.Należądoniejzjednejstronypaństwa
AzjiŚrodkowej,zdrugiejzaśChinyiRosja,które-wkrótcepojejformalnym
powstaniu,16lipca2001r.-podpisałyTraktatodobrymsąsiedztwieiprzy-
jaznejwspółpracy29.Otwartypozostajeproblemnowychczłonków,natomiast
bezspornejestczynnezaangażowaniekilkuwyjątkowoważnychdlaprzyszło-
ściEurazjipaństw.Pierwszympaństwem-obserwatoremzostaław2004r.
Mongolia30,w2005r.takistatusuzyskały:Pakistan,IndieiIran(odmowaspot-
kałaStanyZjednoczone)31.Wmaju2011r.zainteresowaniewyraziłAfgani-
stan.Dotzw.partnerówdialogunależąBiałoruśiSriLanka.Wreszciedotzw.
gościuczestniczącychnależąorganizacjemiędzynarodowe,ASEANiWNP
,oraz
Turkmenistan32.
ZapunktzwrotnymożnauznaćszczytwstolicyKazachstanuwlipcu2005r.
NajwięcejbodajuwagiprzyciągnęłoformalnewezwanieStanówZjednoczo-
nychdoustaleniaharmonogramuwycofywaniażołnierzyzterytoriumpaństw
członkowskichSCO.Dużojednakważniejszewydajesięrozwinięcieodrębne-
gostanowiskowobecpodstawowychproblemówmiędzynarodowychwspół-
czesnegoświata,wobecΠpełnegosprzecznościprocesuglobalizacji”
,zmocnym
naciskiemnaΠdemokratyzacjęstosunkówmiędzynarodowych”
.Uznającróżno-
rodnośćkulturicywilizacjizaogólnoludzkąwartość,przeciwstawiającwdo-
myśleideiwartościuniwersalnych,naleganonaΠtolerancję,porzucenieskraj-
27http://www.sectsco.org/EN/brief.asp;DeclarationontheEstablishmentoftheShang-
haiCooperationOrganization,15VI2001,[on-line:]http://news.xinhuanet.com/en-
glish/2003-05/27/content_889169.htm,odczyt:15V2011.
28JednymzpierwszychdokumentówstałasięTheShanghaiConventiononCombatingTer-
rorism,SeparatismandExtremism,[on-line:]http://www.sectsco.org/EN/show.asp?id=68,
odczyt:15V2011.
29TreatyofGood-NeighborlinessandFriendlyCooperationBetweenthePeople’sRepublic
ofChinaandtheRussianFederation,16VII2001,[on-line:]http://www.fmprc.gov.cn/eng/
wjdt/2649/t15771.htm,odczyt:15V2011.
30TheRegulationsonObserverStatusattheShanghaiCooperationOrganization,[on-line:]
http://www.sectsco.org/EN/show.asp?id=65,odczyt:15V2011.
31D.Hiro,ShanghaiSurprise,ΠTheGuardian”2006,16VI,[on-line:]http://www.guardian.
co.uk/commentisfree/2006/jun/16/shanghaisurprise,odczyt:15V2011.
32http://www.sectsco.org/EN/brief.asp,odczyt:15V2011.