Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Rozdział1.Rosyjskairadzieckamyślwojskowajakodeterminaty…
sposóbprowadzeniawojnyizwiązanąznimmyślwojskową,którą
MongołowiezapożyczyliodChińczyków.Oceniającwpływchiń-
skichteoretykówidoświadczeńwojenzMongołaminarosyjską
myślwojskową,stwierdzićmożna,żewykorzystanozwłaszcza
przekonanie,zwycięstwoniejestwyłącznieefektemkunsztu
dowódczegoisiłymilitarnejposiadanychoddziałów.Równieważ-
nejesttakżeumiejętnestosowanieinnychśrodków,wtympod-
stępu,manipulacji,dezinformacji,prowokacji,szpiegostwaoraz
zręcznejdyplomacji11.Ponad200-letniekontaktyRosjanzeZłotą
Ordązaowocowałyprzesiąknięciemowychideidorosyjskiejmyśli
wojskowejisztukiwojennej.Potwierdzajątonawetsłowarosyj-
skichwojskowychzajmującychsięsztukąwojenną.WXIXw.ksią-
żęNikołajGolicyn,historykwojskowości,członekwojennegoko-
mitetunaukowegoprzysztabiegłównymwPetersburgu,pisał
osystemiewojennymDżyngis-Chana,żeDbyłopanowanyprzez
nas[tj.Rosjan-DK],wchodzącwciągudwóchstulecitatarskiej
niewoliwnaszewojskowezwyczajeiobyczajewokresieprzed
reformamiPiotraI”12.Wielcywojownicy,Dżyngis-ChaniTamerlan
(Timur)13,przyswoilisobiedokładnienaukiSunTzu.Ichwojska
11KwintesencjątychzasadbyłostwierdzenieSunTzu,tylkoczłowiek,który
madodyspozycjitakiewłaśnieśrodkiipotrafjewykorzystać,żebywszędziesiaćniezgodę
irozkładtylkotakiczłowiekgodzienjestrządzićiwydawaćrozkazy.Jestonskarbemdla
swojegowładcyiostojąpaństwa,cyt.za:ibid.,s.7.
12CytatzaA.Polak,Genezaiewolucjazasadsztukiwojennej,s.14,http://doc-
player.pl/8342090-Andrzej-polak-geneza-i-ewolucja-zasad-sztuki-wojennej.html
(dostęp:24.04.2017).
13JakopisujeA.Polak,przykłademkunsztudowódczegoDżyngis-Chana
możebyćjegokampaniaprzeciwkokrólestwuChorezmuwlatach1218-1223.Jej
planbyłopracowanybardzoszczegółowo,acelestrategicznewyraźniesprecyzo-
wane.Ichosiągnięciewymagałoprzeprowadzeniawieluskomplikowanychopera-
cjiodrozpoznawczychpocząwszy,anadywersyjnychidezinformacyjnychskoń-
czywszy.Mongołowiewysłaliwieluszpiegówizwiadowców,którzymieli
dostarczaćinformacjioprzeciwniku,aletakżerozsiewaćróżneplotkiorazsiać
zamętiniepewnośćwjegoszeregach.Wieluzowychszpiegówizwiadowcównie
byłoMongołami,alewywodziłosięzwcześniejpodbitychlubuzależnionychod
nichludów,comiałouśpićczujnośćwładzChorezmuiułatwićagentomdziałanie.
Prowadzonewcześniejakcjeosłonowezagwarantowałyuzyskaniewdecydującym
momenciepełnejswobodydziałania,azaplanowanezimoweiletnieleża(tj.miej-
scapostojuarmii)pozwalałyprzywracaćnadwerężonąwtrakciewalkidługich
przemarszówsprawnośćigotowośćbojową,coprzyczyniałosiębezpośrednio