Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
70.Polatachwieleustaleńzasłużonegopolskiegopisarza-marynistyuległojednak-
żedezaktualizacjiwzwiązkuzestopniowymwprowadzaniemdoobiegunaukowego
dokumentówzarchiwówrosyjskich.
Naprzestrzeniostatniegotrzydziestoleciadziejerosyjskiejmarynarkiwojen-
nejprzyciągałytakżeuwagęzawodowychhistoryków.Rolęprzysłowiowych„zna-
kównawigacyjnych”dlabadaczycarskiejflotypełniąmonografieJózefaWiesława
Dyskantatraktująceoprzebiegudziałańmorskichpodczaswojnyrosyjsko-japońskiej
(1904–1905)3,atakżeartykułyPawłaWieczorkiewicza4poświęconeproblemomre-
organizacjinaczelnychwładzrosyjskiejmarynarkiwojennejpoklęscenaakwenach
dalekowschodnichorazzabiegomRosjiopodpisaniekonwencjimorskichzFrancją
iWielkąBrytaniąprzedwybuchemWielkiejWojny.
BadanianaddziejamiFlotyBałtyckiejwlatach1905–1917prowadzonewRosji
bolszewickiej,od1922r.wZwiązkuSowieckim,od1991r.wFederacjiRosyjskiej,
możnapodzielićnakilkaetapów.Pierwszewartościoweanalizydotycząceudzia-
łuFlotywWielkiejWojniepojawiłysięnapoczątkulat20.Byłyoneowocemprac
MorskiejKomisjiHistorycznej(Moriskom)pracującejwPiotrogrodziewlatach
1918–1923.ZadaniemKomisji,którąkierowałkomendantAkademiiMorskiej(do
III1917–MikołajewskiejAkademiiMorskiej)NikołajKłado,byłoprzeanalizowanie
doświadczeńWielkiejWojnynamorzupodkątemichwykorzystaniaprzywypraco-
wywaniunowychzasadstrategiiitaktyki.WskładMorskiejKomisjiHistorycznej
wchodziło42pracowników,wtym23specjalistówmorskich(m.in.admirało-
wie:IwanGrigorowicz–ostatnicarskiministermarynarkiwojennej,Aleksandr
Razwozow–w1917r.dowódcaFlotyBałtyckiej,MichaiłBachiriew–w1917r.do-
wódcaSiłMorskichZatokiRyskiej;kapitanowie1.rangi:IwanRengarten–wlatach
1912–1917szefwywiaduFlotyBałtyckiej,BorisŻerwe–w1917r.dowódcaFrontu
NadmorskiegoikomendantTwierdzyMorskiejim.PiotraWielkiego),14osóbper-
sonelutechnicznego(kartografowie,archiwiści)oraz5pracownikówadministracji.
PierwszymsukcesemKomisjibyłoutworzenie14lutego1919r.„Archiwumwojny
światowejnamorzu”
,wktórymzdeponowanezostałydokumentywytworzoneprzez
sztabyFlotiMinisterstwoMarynarkiWojennejwlatachWielkiejWojnyorazrela-
cjeuczestnikówdziałańwojennych5.RezultatempracMorskiejKomisjiHistorycznej
jestponad110opracowańanalitycznychtraktującychodziałalnościoperacyjnej
Flot(BałtyckiejiCzarnomorskiej)orazkwestiachorganizacyjno-technicznych
3J.W
.Dyskant,Cuszima1905,Warszawa1989;idem,PortArtur1904,Warszawa1996.
4P.P
.Wieczorkiewicz,Sprawaorganizacjiiobsadypersonalnejnaczelnychwładzmarynarki
wojennejwRosjiwlatach1905–1914,„Nautologia”1978,nr2;idem,Staraniarosyjskieokonwencje
morskiezFrancjąiWielkąBrytaniąprzedIwojnąświatową,[w:]DawnaanowaRosja(zdoświad-
czeńtransformacjiustrojowej).StudiaofiarowaneProfesorowiJanowiSobczakowiwsiedemdziesiątą
rocznicęurodzin,Warszawa2002.
5ObecniemateriałyzgromadzoneprzezMorskąKomisjęHistorycznązdeponowanesą
wRosyjskimPaństwowymArchiwumMarynarkiWojennej(RossijskijGosudarstwiennyjArchiw
Wojenno-MorskogoFłota–RGAWMF)wSt.Petersburgu–fondr-29(MorskajaIstoriczeskaja
KomissijapriWojenno-MorskojAkadiemii),op.1,d.153,154,200.
