Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
jestczęstojakoprzedstawicielklasycyzmulŁączyłwięcwswojej
pracyitwórczościdwieepokilMożnapowiedzieć,żetymsamym
zyskałsobieuwagęiuznaniebadaczyobutychepokhistorycznych
iichideowychspadkobiercówlJesttopewientrop,dziękiktóremu
możemywyjaśnićstałąadmiracjędlaŁomonosowawRosji,aczkol-
wiekzpewnościąnietłumaczytowpełnifenomenujegoznaczenia
wkolejnychponaddwóchstuleciachlDodaćnależydotejargumen-
tacjirównieżfakt,żeniebyłŁomonosowpostaciąjednowymiarową,
wprostprzeciwnie,był,jaktosięokreśla,człowiekiemzkrwiikości,
ajegotemperamentczęstodalekowykraczałpozaprzyjętenormyl
Byłtakżebohaterem,któryodniósłsukceslNiebeztrudnościiprze-
szkód,wstałejwalcezniesprawiedliwością;rosyjskahistoriografia
nielubujesięwanalizieklęsk,przegranychbohaterówizaprzepasz-
czonychszanslTymzajmujesięrosyjskaliteraturapięknal
Wdalszejkolejnościwytłumaczyćnależy,dlaczegozamierzampo-
traktowaćŁomonosowajakozjawiskopolitycznelodpowiedźjest
stosunkowoprostalotóżbyłon(ijest)jednymznielicznychwno-
wożytnejhistoriiRosji(jeśliniejedynym)przedstawicielemtego
narodu,którycieszyłsięniezmiennąprzezwiekiiwzasadziepo-
wszechnąakceptacjąnietylkozestronyaktualnejwładzy,lecztakże
społeczeństwalChociażwocenach,jakienajegotematformuło-
wano,elementzwiązanyzideologiąanawetbieżącąpolitykąniejed-
nokrotnieodgrywałznaczącąrolę,tojednocześniespajałodmienne
epokizichdiametralnieróżnymizałożeniamiideowymiiżadnanie
kwestionowałajegozasługlSkłaniatodowniosku,żeosobaŁomo-
nosowaniesieprzesłanieuniwersalne,definiująceRosjęnaszerszej
płaszczyźnie,skłaniadoinnychocen,aniżelite,któresądetermi-
nowaneprzezdoraźnewzględypolitycznelCieszyłsięŁomonosow
akceptacją,którejnieumniejszałygłosykrytyczne,zawszebowiem
ograniczałysięonedofragmentówjegopoczynań,niepodważając
znaczeniaosobyŁomonosowawcałościlAkceptacjąniezależnąod
tego,naktórymzetapówswojejburzliwejhistoriiaktualnieznajdo-
wałasięRosjalAkceptacjązestronyprzedstawicieliwszelkichopcji
politycznychlAkceptacją,którawielokrotnieprzeradzałasięwmito-
logizacjęjegoosobyidokonańlAkceptacją,którejsztucznymizabie-
gaminiemusiałakreować,jaktobywa,władza,mającanawzględzie
