Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Opryncypiachmiłościitzw.błędzieantropologicznym.Esejflozofczny
nBiżuteria”
.Jesttamdowcipnieukazanymałżonek,którymiałpiękny(?)
zwyczajobdarzaniaswejprawowitejżonyjakąśbiżuteriązakażdązali-
czonązdradę,ajużnałożuśmiercizdradzającjązsiostrąmiłosierdzia
stwierdził,żeadekwatnąnagrodąbędziewtejsytuacji...spadek.
Możemysobiedworowaćiśmiaćsięznaszychludzkichsłabości,ale
oneprzecieżukazująstraszliweobliczebezlikuludzkichnieszczęść.Ten
mechanizmcoruszsięzacinaiwypaczawkierunkugwałtu,przemocy,
zdrady,osamotnienia,krzywdy…Wśladzaopisanymcyklemnieidzie
spokój,lecznajczęściejcierpienieitozasadniczogłębokie.Przeżywamy
to,cierpimyinierozumiemy,dlaczegożyciejesttakokrutne.Atunag-
lesłyszymy,żewszystkojestwporządkuiżetoregularnośćbiologiczna.
Maszwysokipoziomoksytocynyiprolaktyny,tokochaszuczuciowodłu-
go.Spadnieci?Zrywasziszukasznowegoobiektu…Czytak?
Błądantropologicznyarozpacz
Współczesnyopisnaturyczłowieka(jeślisięuznaje,żejestcośtakiego
jaknaturaczłowieka)opierasięnaideachmyślicieliOświecenia,uzna-
jącychkonsekwentnieczłowiekazazwierzę.Jeśliczytamytekstydzisiej-
sze,takiejakchoćbypopularnepraceY.N.Harariego21,toznajdujemy
tamczęsteodwołaniadozwierzęcejitylkozwierzęcejnaturyczłowieka.
Pojęciatakiejakgatunek,populacja,genomkierująnasdopojmowania
człowiekajakowyłączniebiologicznejrzeczywistości.Takteżjestnaucza-
nawiększośćpsychologów,wystarczyzapoznaćsięztreściamipodręcz-
ników,którymisięposługują22.Wydajesię,żesamametodologianauk
szczegółowych,empirycznychzmuszadotzw.redukcjonizmu.Żadne
rzeczywistościduchoweniemająwtychwyjaśnieniachracjibytu,gdyż
niesąuchwytneempirycznie.JużArystotelesuważał(słusznie!),żenie
21Y.N.Harari,Sapiens.Odzwierzątdobogów,Kraków2018.
22Przykładowo:D.G.Myers.Psychologia,tł.J.Gilewicz,Poznań2003,s.65-107,ibi-
demcytat:Podobneprocesy,dziękiktórymczłowiekwidzi,wyrażaemocjeityje,
zachodząrównieżuszczurówimałp,s.57.
23
