Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
RozdziałI
Wrodziniezachodząoddziaływaniawychowawcze,socjalizacyjnewspo-
sóbzamierzonyisamorzutny,dlategoteżnależyprzyanalizierodzinyjako
środowiskawychowawczegoprzedstawiaćjewszerszymujęciu.Wartopod-
kreślić,żeowartościrodzinyjakośrodowiskawychowawczegooddziałującego
nadzieciświadcząoddziaływania(zamierzoneiniezamierzone)ocharakterze
pozytywnymrozpatrywanewwymiarzespołecznymipedagogicznym27.
Los(biografa)człowiekakształtujesięnaprzecięciuróżnychprzestrze-
niofzycznej,społecznej,temporalnej(historycznej),symbolicznej,psycholo-
gicznej,informatycznej(cyfrowej),moralnejitranscendentalnej.Takieujęcie
środowiskawychowawczegojakoukładukrzyżującychsię,zazębiających
różnychprzestrzeni,będącychswoistymiwymiaramiżycialudzkiego,wy-
dajesięzasadneiadekwatnedoprocesówoddziaływańzachodzącychtakże
wrodzinietworzącejpodstawowąprzestrzeńżyciadziecka.AnnaPrzecław-
skaiWiesławTheisstwierdzą,żeśrodowiskiemwychowawczymczłowieka
jestnietylkoto,codziejesięwjegonajbliższymotoczeniu,aletakżewszyst-
koto,codocieradoniegodziękiprzekazowipośredniemu(massmediaido-
cierającepoprzezniedorodzinywiadomości)28.
Analizująckategorięśrodowiskawychowawczegowodniesieniudoro-
dziny,możnazatemposługiwaćsiętakżekategoriąprzestrzeniżyciaiwy-
chowaniadzieckawrodzinie.Wprezentowanychrozważaniachwykorzy-
stanoujęcieśrodowiskawychowawczego,wktórymuwzględnionezostało
takżestanowiskoreinterpretującetopojęcie.
Rodzinajestdladzieckaśrodowiskiem,wktórymodbywasięproces
wychowanianaturalnego,wodróżnieniuodśrodowiskocharakterzeinsty-
tucjonalnym,doktórychzaliczasięszkołęczyplacówkiwychowaniapo-
zaszkolnego.HDziecko,uczestniczącwcodziennych,naturalnychsytuacjach
życiarodzinnego,wbezpośrednichinterakcjachmiędzyczłonkamirodziny,
przyswajaelementarnąwiedzęoświecie,wartościach,normachmoralno-
społecznych,kulturzedomurodzinnego,poznajesposobyzaspokajaniawie-
lupotrzeb,rozwijaniawłasnychzainteresowań”29.
Środowiskowychowawczerodzinytworzyprzedewszystkimkultura
stosunkówmiędzyludzkichwrodzinie,interakcjemiędzyczłonkamirodzi-
ny,potrzebaiumiejętnośćwzajemnegokomunikowaniaswoichprzeżyć,
myśliorazświatsymbolikulturowych,któreczłonkowierodziny(dzieci)po-
znają,odkrywająiktórepodstawąporozumiewaniasięmiędzynimi30.
27B.Matyjas,Dzieciństwonawsi.Warunkiżyciaiedukacji,Kraków2012,s.66.
28A.Przecławska,W.Theiss,Pedagogikaspołecznadyskusjiciągdalszy,HProblemyOpie-
kuńczo-Wychowawcze”1994,nr8,s.12–16.
29J.Izdebska,Dzieckowrodzinie…,s.15.
30Tamże,s.15.