Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Księgadwunasta
zprzydomkiemKrasny
1
iksiążęzOstrowaJerzySiemionowicz
2
,orazczterejbojarzylitewscy:
JanNiemierowicz,Onacz
3
namiestnikbrzeski,AndruszkoDowojnowicz
4
iMichałMuntol-
towicz
5
.Apouzyskaniuaudiencjinamocylistówuwierzytelniających,wdługimprzemówieniu
wygłoszonymprzezksięciaWasyla
6
przedstawiająwpierwszymrzędzieto,żeksiążęKazimierz
nieprzybyłdoKsięstwaLitewskiegojakoktośwypożyczonyiodstąpionynadowolnyokres
przezKrólestwoPolskieijakoten,któregodowolniemożnawezwaćdorządzeniaKrólestwem
Polskim,ależewkroczyłdoKsięstwaLitewskiegojakoprawdziwyiprawowitydziedzic.Posiadł
onje[księstwo]zwyczajemswoichpoprzedników,wielkichksiążątlitewskich,zcałkowitym
prawemdopanowaniaidotądsprawowałwnimpełnąwładzę.Następnietwierdzili,żeonjest
takbardzowielkoduszny,żepozaWielkimKsięstwemLitewskim,jegoziemiamiibardzo
wielkimiprowincjamiorazjegobogactwamiipotęgą,niesprawiamuprzyjemnościposiadanie
żadnegowiększegopaństwairządynadnimiżeonnigdyniechciałubiegaćsięorządynad
KrólestwemPolskimiwyższytronkrólewski.Wjegoprzekonaniuwystarczamuwładza
książęca,szczególnie,żedotądniejestpewnaśmierćjegorodzonegobrata,królaPolski
iWęgierWładysława,azwieluwzględównależysięliczyćraczejzjegożyciemniżśmiercią.
Dowodziliteż,żejestrzecząniegodną,iżprałaciipanowiepolscyprzyspieszająwybórinnego
człowiekanazastępstwodorządzeniaKrólestwemPolskim,żenieczekająkilkalatnapewną
wiadomośćożyciulubśmiercikróla.Ponieważwybórprzyszłegokróla,naktóryzjechalisię
wspomnianiprałaciipanowiepolscy,wraziegdybyodmówionozgodynadokonanyjego
wybór,stworzyłbytrudnąsytuację,należydługoodkładaćwybóristaranniegoprzygotować,
żebyprzypadkiemnieprzyszłożałowaćszybkiegodziałania.Mówiliponadto,żewKrólestwie
1
WasylSemenowiczKrasny,kniaźdrucki,synkniaziaSemenaDymitrowicza,namiestnikwitebski1431,stronnik
księciaŚwidrygiełły,wniewoliZygmuntaKiejstutowiczaod1432,po1440stronnikKazimierzaJagiellończyka,zm.po
1448(S.M.Kuczyński,PSB,V,s.399;J.Wolff,Kniaziowielitewsko-ruscyodkońcaczternastegowieku,Warszawa
1895,s.58).
2
JerzySemenowiczHolszański,synSemenaIwanowiczaHolszańskiegokniaziaruskiego,aktywnyuczestnikżycia
politycznegowWielkimKsięstwieLitewskimwczasachKazimierzaJagiellończyka,namiestnikKazimierzawPińsku,
zm.po1464(J.Wolff,Kniaziowie,s.98–99;Halecki,s.177–179;L.Korczak,Litewskarada,s.84–85).Długoszbłędnie
przypisałmutytułksięciazOstrowa(nduxdeOstrow”).
3
PiotrNaczh.Doliwa,synGinwiła,namiestnikbrzeski1433–1441,kasztelantrocki1452–1455,namiestnik
witebski1452,zm.przed1457(Semkowicz,s.121–122;L.Korczak,Litewskarada,s.92).
4
AndruszkoDowojnowiczh.Zaremba,bratOlechny,występujenaakcieunii1434,namiestnikgrodzieński
1440–1447,brałudziałwlicznychposelstwach,zm.po1452(Semkowicz,s.104–105).
5
MichałMontowtowiczh.Topór,synAleksandraMontowtastarostysolecznickiego,starostałucki1463–1475,
kasztelantrockiinamiestniknowogrodzki1483–1484,marszałekhospodarski1482,zm.1486(UCL,s.222;L.Korczak,
Litewskarada,s.91;A.Krupska,PSB,XXI,s.672–673).
6
MowęWasylaSemenowiczaKrasnegonazjeździegeneralnymwPiotrkowieznamytylkozprzekazuDługosza
(Rozbiór,II,s.6).
