Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Księgadwunasta
króla.Iwysłanoróżnychposłównakosztpublicznyiprywatny,mianowicie:JanaRzeszow-
skiego
4
iIdziegoSuchodolskiego
5
.Kiedyci,zbadawszytekrajeiwęszączażyciemkróla,nie
przynieśliniczegopewnegolubpożądanegoojegoocaleniu,głębszysmutekogarnąłserca
Polaków,którzyrozmyślaliirozprawialiotym,jakpoogromnympowodzeniuupadlizpowodu
króla.Jakznakomitego,jakwcałymświecieznanegoisławnegostracilikróla,wjakiedługi
izobowiązaniauwikłaliswekrólestwoisiebie,jakieszkodyponieśli,ilewojenprowadzili,które
nieprzyniosążadnegozysku,jakwielkąchwałęKrólestwaimiastpolskichstworzonąprzez
królaWładysławastracili,jakiegowreszciewraziejegośmiercibędąmielikróla,czyrównie
rozsądnego,równieskromnego,równiehojnegoirówniekochającegoKrólestwoPolskie.Na
tychbolesnychskargachminęłoparęmiesięcy.KlęskakrólaWładysławawyjawionawimieniu
doradcówKrólestwaprzezrycerzaJanazSienna
6
księciulitewskiemuKazimierzowi
7
,
wówczasprzebywającemuwdzielnicypołockiej
8
,wycisnęłauniegowielebolesnychłez,bo
opłakiwałniezmierniezgonkróla.SmutekzpowoduzabiciakrólaWładysławaiklęskijego
wojskapanowałnietylkowPolscelubwPanonii,alewewszystkichkrajachkatolickich,które
bolałynadtym,żeprzedwczesnaśmierćzabrałaimtakbardzodobrego,takświętegokróla,
potężnątarczęichiwiary,wyzwolicielanietylkoEuropy,alewprzyszłościrównieżSyrii,
jedynąnadziejęchrześcijanprzeciwzawziętościbarbarzyńców.Itymwiększybólismutek
utkwiłwsercachniektórych,przeczuwali,żeskorozginąłtakodważny,takdzielnyigorliwy
obrońca,toTurekbędzieswobodniejsrożyłsięwobeckrólestwkatolickichipodbijejepod
swepanowanie.AwspomnianykrólWładysławuzbrojonywpotęgęBożą,wblaskuzbroi
ustawiczniemyślałostoczeniuswejbitwy,byzłożyćmiłąiprzyjemnąofiaręwpostaciswojej
wczesnejmłodościtemu,któryzanasofiarowałsięnaśmierć.
4
JanRzeszowskih.Półkozic,synJana,duchownyod1453,kanonikkrakowskiod1456,scholastyksandomierski,
kanonikskalbmierski,przemyski,podskarbiKrólestwaPolskiego1469–1471,1472,wielkorządcakrakowski1471,biskup
krakowski1471–1488,zm.28I1488(F.Kiryk,J.Kurtyka,M.Michalewiczowa,PSB,XXXIV,s.70–80).
5
IdziSuchodolskih.Awdaniec,dworzaninkrólewski1443–1477,burgrabiakrakowski1484–1490,zm.przed
19X1492(W.Semkowicz,RódAwdańcówwwiekachśrednich,Poznań1920,s.161;Burgrabiowie,s.56,67).
6
JanzSienna(Oleska),zw.Wojnickih.Dębno,synDobiesławazOleśnicy,starostawOlesku1432,podkomorzy
przemyski1441–1448,starostasandomierski1440–1441,kasztelanlwowski1459,zm.przed2II1472(UM,s.361;
Z.Spieralski,PSB,X,s.475–476).Sienno,m.położonewwoj.sandomierskimnapółnocodOpatowa.
7
KazimierzIV,synWładysławaJagiełłyiZofiiHolszańskiej,ur.29lub30XI1427,elektnatronczeski1438,wielki
książęlitewski1440–1492,królPolskiod1447,zm.7VI1492(S.M.Kuczyński,PSB,XII,s.269–274;Tęgowski,
s.139–143;M.Bogucka,KazimierzJagiellończykijegoczasy,Warszawa1981).
8
Połock,Polack,m.nadrz.DźwinąwewschodniejczęściWielkiegoKsięstwaLitewskiego(obecnienaBiałorusi),
niegdyśstolicaksięstwa.