Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstępdlaczegoretoryka?
15
kulturyaudiowizualnejifilmjakotekstkultury.Związkomfilmuiantropologii
wielemiejscawswoichbadaniachpoświęciłrównieżZbigniewBenedyktowicz.
Badaczzaproponował,bytraktowaćfilmjakotekstkultury-bogatywelemen-
tytzw.antropologiipamięci31.Zarównowięcfilm,jakiantropologiapozwalają
sportretowaćczłowiekanatlekulturyrodzimej,atakżeobcej.Antropologiem
możebyćnaprzykładpodróżnik,którydocieradonajdalszychzakątkówświata
ibadazachowanietamtejszejludnościtubylczejijejkulturęetniczną.Poznanie
światatorównieżcelfilmu,któregowłaściwościpozwalająpokazaćrzeczywi-
stośćtaką,jakąwydajesiębyć.Możnaodnieśćwrażenie,żezarównoantropolog,
jakireżyserwyruszająwpodróżpotosamo-żebypoznawaćświat32.
Fidykukazujewswojejtwórczościzłożonośćkulturowąświata,któryjest
zróżnicowanyipodlegaciągłymzmianom.Ijeślichcesięstworzyćjegofilmowy
obrazpowinnosięsportretowaćwybranefragmentyrzeczywistościdobranetak,
żebyichreprezentatywnośćułożyłasięwpłodnąpoznawczomozaikę.
DorąkCzytelnikaoddajęksiążkępoświęconąfilmowejtwórczościAndrze-
jaFidyka.Niemogłabyonapowstać,gdybyniewspółczesnyrenesansretoryki.
Wpłynąłonnarozwójbadańwobrębiesystemuretorykiklasycznej,jakrównież
nawykorzystaniemetodkrytycznejanalizyretorycznejdobadańnadmediami
audiowizualnymi-wtymnadfilmem.Tymzagadnieniompoświęciłamdwa
pierwszerozdziałyksiążki.Rozdziałtrzeciprezentujetwórcząosobowośćarty-
sty33-człowieka,którynieukończyłtradycyjnejszkołyfilmowej.Opowiadania
historiifilmowychuczyłsięsamodchwili,gdystanąłzakamerąjakopracownik
TVP.ZaprezentowanewtymrozdzialefilmyFidykazostałyzrealizowanewPol-
scewlatachosiemdziesiątych,ajedenwroku1990(Ostatki).Jesttodziełowy-
jątkowe-„graniczne”wtwórczościFidyka,ponieważreżyserskupiłsięwnim
naobserwacjimomentuprzełomowegowdziejachPolskiwkraczającejwnowy
ustrój.Podobneobserwacjepojawiąsięwdwóchzagranicznychfilmachpolskie-
goreżysera.Wnikliwejanaliziepięciufilmów,powstałychpozagranicamikraju,
InstytutSztuki,Warszawa1991,s.195-208:„film[ł]pozwalapokazaćczłowiekawca-
łejantropologicznejsytuacji,zróżnychpunktówwidzeniaiperspektyw.Naekranie-do-
słownie-zobaczyłczłowieksamegosiebie,imógłterazodkrywaćtajnikiswegociałaiswojej
duszy,niuansepsychiki,społecznezwiązania[ł]”
.
31Zob.:A.S.Dudziak,Antropologiaprzestrzenił
32Zob.:Wstęp,„StudiaFilmoznawcze”[red.S.Bobowski],2005,t.26.
33Fidykjestprofesoremwzakresiesztukfilmowychodroku2009.Tytułnaukowy
przyznałreżyserowiprezydentLechKaczyński.Fidykniejestautoremżadnejwydanej
pracy,dlategoinformacjeonimzostałyzebranenapodstawiedwóchwywiadówzreży-
serem,któreprzeprowadzonow2010i2013r.,napodstawiewywpowiedziudzielanych
prasieitelewizjiorazpostawowejlekturymateriałówistniejącychwArchiwumTVP.
Wroku2017masięukazać,nakłademwydawnictwa„Znak”
,książkaA.FidykaiA.Szar-
łatpt.ŚwiatAndrzejaFidyka,którejtreścinieznam.
