Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
Rozdział1:Przemocwrodziniejakoprzejawagresjiinterpersonalnej
bodźcezmierzającedowyładowanianiezadowolenialubgniewu,nie-
zgodnązogólnieprzyjętymizasadami,prowadzącądoprzemocy.Prze-
mocwiązałabysięzatemzzamierzonymużyciemsiłyfzycznejprze-
ciwdrugiejosobie,motywowanejniekiedyzłościąigniewem.Polegana
bardziejświadomymwywieraniupresjinasłabsząjednostkęlubgrupę,
nawykorzystaniuwłasnejprzewagifzycznejlubpsychicznej.Wiąże
sięzfzycznymipsychicznymprzymusem,zdziałaniemwbrewwoli
jednostkiinajejszkodę.Pojęcieagresjiłączyłobysięzzachowaniami,
którychintencjąjestsprawieniebólulubuzyskanieprzewaginadinny-
mi,przyczymzachowaniateniemusząkoniecznieobejmowaćataku
fzycznego.
Niekażdezachowanieagresywneprowadzidostosowaniaprzemocy.
W.Domachowski(2001,s.20)zwracauwagę,żepozateoriąfrustracji—
agresji,żadnazpozostałychteoriidotyczącychprzyczynagresjinieokre-
ślaobiektuagresjianijejformy.Brakobiektusugeruje,żeiformaprzeja-
wianiasięagresjimożebyćzróżnicowana.Jeślizałożyć,żeprzemocjest
tylkojednązform,jakiemożeprzyjąćagresja,tonależywnioskować,że
agresjaniemusisięprzejawiaćjakowywieraniewpływuiżadenzefek-
tówwzbudzonejagresjiniemusiprowadzićdouzyskaniapożądanego
wpływu,którystanowiistotęprzemocy,pożądanegozpunktuwidzenia
osobywywierającejwpływ.ZdaniemW.Domachowskiego(2001,s.21),
przemocjestabstrakcyjnymterminemsłużącymdookreślenianiepo-
żądanego(niezgodnegozpreferowanymiwdanymkręgukulturowym
wartościami)wywieraniawpływu.Natomiastflstosowanieprzemocy”to
pojęcie,którymsięokreślaaktywnewywieraniewpływuwniepożądany
sposób.
Wbadaniachpsychologicznychnadprzemocąujmujesięjąjakojed-
nązkategoriiagresji.Jednakże,jakzaznaczaHurrelmann(1995,s.98,
za:Surzykiewicz,2000),wostatnichlatachcorazczęściejpojęcieprze-
mocystajesięnadrzędnymokreśleniemagresywnychzachowańitylko
przezzastosowanieodpowiednichprzymiotnikówmodyfkujesięjego
znaczenie,jaknp.przemocwerbalna,przemocseksualna.Okazujesię,
żenastępujerozszerzenieznaczeniapojęciaprzemocyzobszaruaktów
fzycznychnapozostałeformyzachowańagresywnych.Początkowopo-
jęcietostosowanebyłonaokreśleniewyłączniefzycznejagresji,służyło
opisowizamierzonychfzycznychaktów,obecnienadajesięprzemocy
charakterpojęciagłównego(Surzykiewicz,2000,s.20).Dokonujesię
tegopoprzezstosowanieokreślonychspecyfkacjipojęciaprzemocy:f-
zycznej,werbalnej,psychicznej,seksualnej.Możnazatempodkreślić,że
wwąskimznaczeniuprzemoctraktowanajestjakoodpowiednikagresji
fzycznej,natomiastszerszeujęcieprzemocyrozciągasięnadalszekate-
gorieagresji,tzw.psychicznej,przejawiającejsięwwerbalnychifzycz-
