Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Psychologiawsystemiewspółczesnejnauki
1010Psychologiajakodyscyplinanaukowa
Wkraczającnaścieżkępoznanianowejdyscypliny,poszukujesięzwyklejej
definicyjnegoujęcia.Trudnośćostatecznegoipowszechnieprzyjętegosfor-
mułowaniadefinicjipsychologiiwynikastąd,żegraniczyonazwielomana-
ukami(biologią,fizjologią,medycyną,socjologią,pedagogiką,filozofią,lin-
gwistykąiin.),ajejpostępzależytakżeodrozwojutychnauk;ponadtozakres
badańpsychologiiciąglerozszerzasięiróżnicuje,dlategokażdejejokreślenie
macharakterhistoryczny.Wróżnorodnieformułowanychdefinicjachzakres
psychologiiczęstoograniczanonp.dobadaniawyłącznieświadomości(psy-
chologiaklasyczna)albozachowania(behawioryzm)lubrozszerzano,łącząc
różnepunktywidzenia.Obecnystanwiedzyzzakresupsychologiijestwyni-
kiemdługiegorozwoju,wczasiektóregotworzyłysięiprzekształcałyteore-
tycznepoglądynajejprzedmiotimetody,atakżezmieniałsięzakresposzu-
kiwańbadawczych.
Wkonsekwencjiwspółczesnapsychologiaukształtowałasięjakonauka
ozachowaniachiprocesachpsychicznychorazichzależnościachodstanufi-
zycznegoorganizmu,stanuumysłuiczynnikówzewnętrznych.Innymisłowy,
przedmiotpsychologiistanowiązarównoprocesywewnętrzne,któremoże-
myobserwowaćjedyniepośrednio(takiejakmyślenie,uczuciaipragnienia),
jakizewnętrzne,obserwowalnezachowania(takiejakmówienie,uśmiecha-
niesię,bieganie).Ostateczniepsychologiajakonaukastarasięzbudować
kompletnewyjaśnieniazachowaniaiprocesówpsychicznych,badazjawiska
11
