Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zachowaniaidążeniamającharakterpopędowy(instynktowny).Pod-
stawoweznaczenieprzypisywałpopędowiseksualnemu(jegoenergię
określałmianemlibido).PodoświadczeniachIwojnyświatowej
popędomżycia(Eros)przeciwstawiłpopędyśmierci(Tanatos),
będącenaturalnymźródłemdestrukcjiiagresji.Człowiek,jeślima
przeżyćjakoorganizm,musizaspokajaćinstynktownepotrzeby(musi
jeść,spaćitd.),awceluprzetrwaniajakogatunek,musisięrozmnażać.
TencelosiąganyjestdziękisileErosa,aselekcjagatunkudokonujesię
zasprawąTanatos.
WedługFreudaosobowośćtostrukturazłożonaztrzechkomponentów:
id,egoisuperego.Dwaznich,idisuperego,pozostająnieświadome.Id,
wyposażonewDbiologicznedyrektywy”,jestpierwotnączęściąosobo-
wości.Dążydojaknajszybszegozaspokojeniapopędów,bezwzględuna
konsekwencje.Kierujesięzasadąprzyjemności.Nasuperegoskłada
sięzbiórnorm,zasadinakazówspołecznych,kulturowychireligijnych,
którewprocesiewychowaniaiuspołecznieniazostająuwewnętrznione.
Sąoneczęstobezwiednieprzyjmowaneprzezjednostkęitraktowane
jakooczywiste.Superegokierujesięzasadąsłuszności(moralności).
Obiestrukturysterujązachowaniemczłowieka,ale,jakłatwozauważyć,
ichnadrzędneceleczęstopozostająsprzeczne.Oznaczato,żewewnętrz-
nepotrzeby(motywykierującezachowaniem)sączęstoniedopogodze-
niaitworzą(nieświadomy)konflikt.Naprzykładniemożnajednocześnie
swobodniezaspokajaćswoichpotrzebseksualnychibyćwzgodzie
znakazamimoralnymiireligijnymi(zwłaszczajeśliodniesiemysiędo
normspołecznychiobyczajowychobowiązującychwmieszczańskim
środowiskuWiedniawczasachFreuda).Niemożnarównieżpodstępnie
wyeliminowaćrywalaijednocześniepozostawaćwzgodzieznakazem
uczciwościikooperacji.
Egojestsferąświadomą.Silneegopotrafiutrzymaćrównowagę
psychicznąmimowewnętrznychsprzeczności.Kierującsięzasadą
realności,pełnifunkcjędecyzyjnąikontrolną,wybieratakierodzaje
działań,którezaspokojąimpulsyidbeznegatywnychkonsekwencji
społecznych.Egodysponujeodpowiednimimechanizmamipsychicz-
nymi,którezapewniająutrzymanierównowagiiochronęprzezdo-
znaniemurazu(sątopsychologicznemechanizmyobronne,które
zostanąomówionewrozdziale3).Przypominająonemechanizmy
17
