Psychologia stresu

Irena Heszen

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-17918-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

384

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Heszen, Irena. Psychologia stresu. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013, 384 s. ISBN 978-83-01-17918-2

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Heszen, I.

T1 Psychologia stresu

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2013

SN 978-83-01-17918-2

Bibliografia BibTex:

@Book{ 64386, author = "Heszen, Irena", editor = "", title = "Psychologia stresu", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2013", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-17918-2" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Heszen, Irena

ED -

TI - Psychologia stresu

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2013

SN - 978-83-01-17918-2

ER -

Netografia (standard APA):

Heszen, Irena. Psychologia stresu [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013 [dostęp: 07 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/psychologia-stresu-irena-heszen-64386.

psychologia, stres

Najlepszy podręcznik wprowadzający w problematykę psychologii stresu Irena Heszen, ceniony ekspert w dziedzinie psychologii stresu, prowadzi nas przez krytyczny przegląd teorii stresu, analizę procesu radzenia sobie, jego efektywności, kosztów i k...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-17918-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

384

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Od autora10
Wprowadzenie14
Rozdział 1. Co to jest stres? Od klasycznych do współczesnych koncepcji stresu18
1.1. Ujęcia stresu w koncepcjach klasycznych i współczesnych23
1.1.1. Stres jako bodziec czy jako reakcja?23
1.1.2. Relacyjne ujęcia stresu w pracach psychologów polskich25
1.2. Lazarusa i Folkman poznawczo-transakcyjny paradygmat stresu i radzenia sobie28
1.3. Ocena modelu Lazarusa i Folkman w świetle teorii psychologicznej i badań empirycznych36
1.4. Hobfolla Teoria Zachowania Zasobów COR41
1.5. Porównanie poznawczo-transakcyjnego paradygmatu stresu i radzenia sobie Lazarusa i Folkman ze środowiskowym Modelem Zachowania Zasobów Hobfolla45
1.6. W stronę emocji pozytywnych; Folkman i Moskowitz rozwinięcie modelu Lazarusa49
Podsumowanie56
Rozdział 2. Jak pokonujemy stres? Radzenie sobie jako specyficzna forma aktywności w sytuacji stresowej60
2.1. Historyczne ujęcia radzenia sobie63
2.2. Wokół klasycznego ujęcia Lazarusa i Folkman – radzenie sobie jako proces64
2.3. Strategie radzenia sobie i propozycje ich klasyfikacji68
2.4. Co po Lazarusie? Nowe tendencje we współczesnych badaniach nad radzeniem sobie76
2.4.1. Nowe formy radzenia sobie w ujęciach współczesnych77
2.4.2. Wymiar czasowy i proaktywne radzenie sobie79
2.4.3. Regulacja emocji; wzbudzanie emocji pozytywnych84
2.5. Uwarunkowania radzenia sobie w paradygmacie interakcyjnym92
Podsumowanie94
Rozdział 3. Od czego zależy zachowanie wobec stresu? Właściwości podmiotu jako wyznaczniki procesu radzenia sobie96
3.1. Styl radzenia sobie jako specyficzny wyznacznik procesu radzenia sobie98
3.1.1. Konceptualizacja stylu radzenia sobie98
3.1.2. Rodzaje stylów radzenia sobie103
3.1.3. Styl radzenia sobie jako predyktor zachowania; problem dopasowania stosowanych strategii do stylu113
3.1.4. Perspektywy badań nad stylem radzenia sobie118
3.2. Ogólne właściwości podmiotu jako wyznaczniki radzenia sobie119
3.2.1. Temperament i jego znaczenie dla radzenia sobie119
3.2.1.1. Ogólna charakterystyka temperamentu i jego związków ze zjawiskami stresu119
3.2.1.2. Temperament a radzenie sobie – badania własne126
3.2.2. Osobowościowe uwarunkowania radzenia sobie133
Podsumowanie137
Rozdział 4. Od czego zależy zachowanie wobec stresu? Właściwości sytuacji jako wyznaczniki procesu radzenia sobie140
4.1. Przyczyny stresu – stresory142
4.1.1. Nasilenie stresora142
4.1.2. Przebieg wydarzenia stresowego w czasie146
4.1.3. Lokalizacja stresora147
4.1.4. Kontrolowalność źródła stresu149
4.2. Wpływ właściwości stresora na przebieg radzenia sobie151
4.1.5. Dziedzina stresu151
4.2.1. Czy bodziec niewywołujący reakcji stresowej można uznać za stresor?151
4.2.2. Kontrolowalność a strategie radzenia sobie154
4.2.3. Dziedziny i rodzaje wydarzeń stresowych158
Podsumowanie161
Rozdział 5. Jak badamy radzenie sobie? Podejście kwestionariuszowe168
5.1. Kwestionariusze do psychologicznego badania wydarzeń stresowych i ich oceny174
5.1.1. Kwestionariusz Zmian Życiowych KZŻ174
5.1.2. Kwestionariusz Samooceny Zysków i Strat177
5.1.3. Skala Odczuwanego Stresu PSS-10180
5.1.4. Kwestionariusz Oceny Stresu KOS184
5.2. Kwestionariusze do badania radzenia sobie188
5.2.1. Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych CISS189
5.2.2. Wielowymiarowy Inwentarz do Pomiaru Radzenia Sobie ze Stresem COPE193
5.2.3. Skala Stylu Behawioralnego MBSS i Skala Stylu Zachowania SSZ197
5.2.4. Kwestionariusz Sposobów Radzenia Sobie WCQ202
5.2.5. Kwestionariusz Reakcji na Codzienne Wydarzenia PCI205
5.2.6. Kwestionariusz Religijnego Radzenia Sobie ze Stresującym Zdarzeniem RCOPE207
Podsumowanie211
Rozdział 6. Jak badamy radzenie sobie? Metody alternatywne214
6.1. Iluzoryczność założeń kwestionariuszy samoopisowych215
6.1.1. Założenia dotyczące osoby badanej jako źródła informacji216
6.1.2. Założenia dotyczące kwestionariusza217
6.2. Propozycje alternatywnych metod badań w dziedzinie psychologii stresu218
6.2.1. Od danych retrospektywnych do oceny aktualnego zachowania w naturalnym środowisku badanego219
6.2.3. Ewolucja wywiadu psychologicznego źródłem postępu w badaniach nad stresem i radzeniem sobie222
Podsumowanie228
Rozdział 7. Czy warto podejmować wysiłki w celu przezwyciężenia stresu? Efektywność i koszty radzenia sobie232
7.1. Efektywność radzenia sobie236
7.1.1. Efektywność radzenia sobie z uwzględnieniem różnych jego znaczeń237
7.1.2. Efektywność radzenia sobie oceniana z różnych perspektyw244
7.1.3. Efektywność radzenia sobie; ogólna ocena w świetle danych empirycznych245
7.2. Koszty i opłacalność radzenia sobie249
7.3. Jak skutecznie radzić sobie ze stresem?250
Podsumowanie253
Rozdział 8. Jak radzimy sobie ze stresem spowodowanym przez chorobę?256
8.1. Ogólna charakterystyka psychologiczna zmian w sytuacji człowieka w następstwie choroby – choroba jako źródło stresu257
8.2. Odzwierciedlenie choroby w procesach emocjonalnych i poznawczych261
8.2.1. Emocjonalne ustosunkowanie się do choroby i związanej z nią sytuacji261
8.2.2. Poznawcze odzwierciedlenie choroby – obraz własnej choroby i jego komponenty263
8.3. Zachowanie wobec własnej choroby i jego organizacja267
8.3.1. Radzenie sobie z emocjami267
8.3.1.1. Reakcja zaprzeczania chorobie268
8.3.1.2. Adaptacja poznawcza do zagrażających wydarzeń269
8.3.1.3. Ekspresja jako bezpośredni sposób radzenia sobie z emocjami270
8.3.1.4. Wzbudzanie i wzmacnianie emocji pozytywnych271
8.3.2. Instrumentalne radzenie sobie z chorobą: choroba jako zadanie273
8.4. Emocje a instrumentalne radzenie sobie z chorobą276
8.5. Różnice indywidualne w radzeniu sobie z chorobą; rola indywidualnego stylu radzenia sobie277
Podsumowanie281
Rozdział 9. Stres a zdrowie; negatywne skutki przewlekłego i poważnego stresu284
9.1. Stres, choroba i radzenie sobie – wzajemne związki289
9.2. Stres i emocje jako czynniki ryzyka zaburzeń w biopsychospołecznym modelu zdrowia i choroby289
9.3. Powstawanie chorób i dysfunkcji somatycznych w świetle badań nad psychologią stresu, prowadzonych w warunkach naturalnych293
9.3.1. Wydarzenia stresowe i ich subiektywne odzwierciedlenie a powstawanie i przebieg chorób293
9.3.2. Właściwości indywidualne stanowiące ryzyko zdrowotne w kontekście badań nad psychologią stresu296
9.4. Badania laboratoryjne nad zdrowotnymi skutkami stresu jako źródło wyjaśnień przyczynowo-skutkowych300
Podsumowanie306
Rozdział 10. Bezpośrednie i odległe korzyści ze stresu308
10.1. Proces i wynik radzenia sobie jako źródła korzyści ze stresujących wydarzeń życiowych310
10.2. Uwarunkowania odnoszenia korzyści z wydarzenia stresowego314
10.2.1. Czynniki tworzące kontekst radzenia sobie314
10.2.2. Właściwości indywidualne i konstelacje osobowościowe324
10.3. Rozwój osobisty jako odległe następstwo radzenia sobie z wydarzeniami stresowymi332
10.3.1. Teoria dezintegracji pozytywnej333
10.3.2. Wyzwanie-odporność psychiczna-wykorzystanie zasobów jako podstawowe składowe odzyskiwania zdrowia po traumie334
10.3.3. Wzrost potraumatyczny335
Podsumowanie343
Zakończenie346
Wykaz testów psychologicznych354
Bibliografia355
Indeks nazwisk374
Indeks rzeczowy380

Cotojeststres?

badańnadstresem.OdostatnichlatubiegłegowiekujestwzbogacanaprzezFolk-

maniwspółpracowników,którzyrozwijająnurtbadańnademocjamipozytywnymi

(por.podrozdz.1.6).RównolegleLazarusdokonywałkolejnychprzeformułowańswo-

jejkoncepcji.Napoczątkulat90.ubiegłegowiekuzaproponowałzastąpienieterminu

Hstres”terminemHemocje”,któremuprzypisałszersze,ogólniejszeznaczenie(Laza-

rus,1990,1991).Propozycjataniezyskałaszerszejakceptacjiiniewywarławiększego

wpływunabadaniawdziedziniepsychologiistresu.Ostatniamonografia(Lazarus,

1999),stanowiąca,wedługautora,kontynuacjęmonografiiz1984roku,przedsta-

wiaintegracjęobupojęć,tj.stresuiemocji,wewspólnychramachteoretycznych.

Wgruncierzeczyniewnosionawielenowegoiniedorównujepopularnościąpozycji

napisanejwspólniezFolkman,doktórejgłówniebędęodwoływaćsięwtymtekście

(LazarusiFolkman,1984).

Autorzywychodząodzałożeńogólnych,dotyczącychwszelkichform

aktywnościczłowieka,nietylkoaktywnościwsytuacjistresowej.Podstawo-

wąichteząjesttwierdzenie,żeaktywnośćczłowiekaprzebiegawokreślo-

nymotoczeniu,stanowiącymjejkontekstsytuacyjny.Istotąrelacjiczłowieka

zotoczeniemsąwzajemneoddziaływania,któreautorzyokreślajątermi-

nemtransakcja.Transakcjapoleganatym,żejednostkaiaktualnykontekst

sytuacyjnynietylkowzajemnienasiebieoddziałują,alełącząsięwcałość

owłaściwościachniesprowadzalnychdosumyelementówskładowych,stano-

wiącąnowąjakość.Jesttonieustannymprocesem,wtrakciektóregozarówno

człowiek,jakijegootoczenie,wwynikuwzajemnychoddziaływańulegają

ciągłymzmianom,tworząccoraztonowecałości(Lazarus,1980).

Wpływypsychologiipoznawczejnajpełniejwyrażająsięwnastępnejtezie,

wedlektórejtransakcjaczłowiekazotoczeniempodlegaoceniepoznawczej

(cognitiveappraisal)podmiotu,mającejrównieżcharakterciągłegoprocesu

iokreślonejjakoocenapierwotna(primaryappraisal).Procesocenianiado-

tyczyprzedewszystkimtychelementówrelacjizotoczeniem,któresąważ-

nedladobrostanu(well-being)jednostki.Ztejperspektywyrelacjamożebyć

ocenianajako:niemającaznaczenia,sprzyjająco-pozytywna,stresująca.

WedleLazarusaiFolkmanstresemjest:

Określonarelacja(relationship)międzyosobąaotoczeniem,którajestoceniana

przezosobęjakoobciążającalubprzekraczającajejzasobyorazzagrażającajej

dobrostanowi(1984,s.19).

Przytoczonadeﬁnicja,powszechniecytowanaprzezbadaczystresupsy-

chologicznego,zasługujenakomentarz.Popierwsze,bardzowyrazistajest

relacyjnośćtegoujęcia,nrelacjamiędzyosobąaotoczeniem”jesttutajnad-

rzędnymokreśleniem.Podrugie,wartozwrócićuwagę,żeouznaniurela-

cjizastresowąrozstrzygaćmasubiektywnaocenajejznaczeniaprzezosobę

Brak wyników

Psychologia stresu

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra