Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(VohsiSchooler,2008).Badaczeprzyjęli,żeludzie
kierującysięświatopoglądemdeterministycznym
będąsięczulimniejodpowiedzialnizaswojezłe
zachowanie,ponieważuważająjezabędącepoza
ichkontrolą.Abysprawdzićtęhipotezę,badacze
dalistudentomokazjędooszukiwania!
Standaryzacja(
standardization
)Zbiórjednolitych
procedurbadaniakażdegouczestnikatestu,wywiadu
lubeksperymentu;obejmujetakżerejestracjędanych.
Definicjaoperacyjna(
operationaldefinition
)
Wypłaconasuma
Potrafięprzezwyciężyć
czynnikigenetycznei
środowiskowe,które
czasamiwpływająnamoje
zachowanie
Uczestnicyzastanawialisię
nadtwierdzeniami,
którekładłynacisk
nawolnąwolę
(wdolarach)
0
12
10
8
6
4
2
przezeksperymentatora
Badaczemanipulujązmiennąniezależną
Poziomodniesienia
-wynikioceniane
Badaczemierzązmiennązależną
Wolna
wola
Uczestnicyzastanawialisię
nadtwierdzeniami,
którekładłynacisk
nadeterminizm
Przekonanieoistnieniu
wolnejwolijestsprzeczne
zeznanymfaktem,że
wszechświatemrządzą
prawanauki
Determinizm
Określeniezmiennejlubwarunkuwkategoriach
konkretnejoperacjilubprocedurystosowanejwcelu
ustaleniajejobecności.
Zmienna(
variable
)Wsytuacjieksperymentalnej
czynnik,któryzmieniasiępodwzględemwielkości
lubrodzaju.
Zmiennaniezależna(
independentvariable
)
Wsytuacjieksperymentalnejzmienna,którąbadacz
manipuluje,oczekując,żebędzieonamiaławpływ
nawartościprzyjmowaneprzezzmiennązależną.
Zmiennazależna(
dependentvariable
)Wsytuacji
eksperymentalnejzmienna,którąbadaczmierzywcelu
ocenywpływuzmiennościzmiennejniezależnej.
Rycina2.2Elementyeksperymentu
Rycina2.2przedstawiaważneaspektytegoeks-
Abyprzetestowaćswojehipotezy,badaczetworzą
perymentu.Badaczezwerbowalidobadaniaokoło
definicjeoperacyjnezmiennychniezależnychizależnych
Źródło:Vohs,K.D.iSchooler,J.W
.(2008).Thevalueofbelievinginfree
120studentów.Zmiennąniezależnąbyłoprzekona-
will;Encouragingabeliefindeterminismincreasescheating.
nieuczestnikówosłusznościkoncepcjiwolnej
PsychologicalScience
,19,49-54.PrzedrukzazgodąWiley-Blackwell.
wolibądŹkoncepcjideterminizmu.Badaczemani-
pulowalitązmienną,przedstawiającstudentomserię
cej,niżmusięnależało.Zmiennązależnąwtym
15twierdzeńiproszącich,żebyprzezminutęmyśle-
eksperymenciebyłasumapieniędzy,jakąwypłacili
liokażdymtwierdzeniu.Jakmogłeśsięspodziewać,
sobieuczestnicy.
twierdzeniatebyłyróżnewdwóchwarunkacheks-
Rycina2.2przedstawiawynikitegoeksperymen-
perymentalnych-wgrupiewolnejwoliigrupie
tu.Abyustalić,jakiewynikiuzyskalibywrzeczywi-
determinizmu.Przykładypodajemynaryc.2.2.
stościprzeciętnistudenciwtych15pytaniach
Abysprawdzićswojąhipotezę,badaczemusieli
testowych,badaczewprowadzilidodatkowywaru-
daćstudentomokazjędooszukiwania.Wczasie
nekeksperymentalny,wktórymsamiocenialiwyni-
eksperymentustudencistaralisięodpowiedziećna
kiosiągnięteprzezuczestników,żebyprzekonać
15pytańztestówćwiczeniowychdoSprawdzianu
się,ilepieniędzyzarobilibycistudenci.Słupek
OsiągnięćAbsolwenta(
GraduateRecordExamina-
oznaczonynPoziomodniesienia-wynikioceniane
tion
).ZakażdąpoprawnąodpowiedŹmoglizarobić
przezeksperymentatora”dostarczatejinformacji.
dolara.Uczestnicyocenialiswojeodpowiedzipod
Jakmożeszsięprzekonać,przyjrzawszysiępozosta-
nieobecnośćeksperymentatora.Stwarzałotooka-
łymdwómsłupkomnaryc.2.2,zmiennaniezależna
zjędooszukiwania.Eksperymentatornigdysięnie
miałatakiwpływnazmiennązależną,jakiegoocze-
dowiedział,czydanyuczestnikwypłaciłsobiewię-
kiwalibadacze.Cistudenci,którzybylinakłaniani
36
Rozdział2Psychologiaiżycie
