Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Psychologicznadiagnozazachowańizjawiskworganizacji
Podsumowując,wartowskazaćnaprze-
glądbadańnatematmetodwykorzysty-
wanychwpsychologiipracyiorganizacji,
dokonanyw2011r.przezRoslynCameron.
Autorkapokazuje,żeaż87%badańwobsza-
rzezachowańorganizacyjnych,opubliko-
wanychwczasopismachnaukowychztego
obszaru,tobadaniailościowe,badaniajako-
ściowewykorzystywałozaledwie6%badaczy
zainteresowanychtąproblematyką.Badania
jakościoweprowadzisięzkoleiczęściejwob-
szarzedoradztwazawodowegoiporadnictwa
kariery(69%).Wostatnichlatachzwracasię
teżcorazwiększąuwagęnato,abynieprze-
ciwstawiaćbadańilościowychjakościowym,
powinniśmysięzatozastanowić,wjakispo-
sóbwykorzystaćmocnestronyobupodejść
(Molina-Azorin,Cameron,2015).
3.4.Metodygromadzenia
danychnapotrzeby
organizacji
Psychologowieorganizacjispotykająsię
zróżnymiproblemamibadawczymiistawia-
jąsobiemnóstwopytań,naktóreposzukują
odpowiedzi.Naprzykładinteresująichprzy-
czynyrosnącejabsencji,czywprowadzenie
elastycznegoczasupracyzwiększyefektyw-
nośćpracymłodychmatek,zastanawiają
sięnadzwiększeniemlojalnościwobecor-
ganizacjimłodychpracownikówichcieliby
wiedzieć,odczegomożeonazależeć,chcą
zaprojektowaćdziałaniamającezwiększyć
zaangażowaniezałogi,któreopierałybysięna
wynikachtrafnejdiagnozyaktualnejsytuacji
iwiele,wieleinnych.Żebyodpowiedziećnate
pytania,potrzebnesąokreśloneinformacje.
Gromadzeniedanych,napodstawiektó-
rychbędzieopracowanadiagnozaokreślo-
negoproblemuorganizacyjnego,odbywasię
zwykorzystaniemmetodilościowych,jako-
ściowychlubmieszanych.Sątonajczęściej:
•
•
•
obserwacja,
kwestionariuszeiankiety,
wywiady(indywidualneigrupowe),
•
eksperymentyiquasi-eksperymenty.
Poniżejprzybliżonotemetody,jednak
najwięcejuwagipoświęconometodomilo-
ściowym,zwłaszczakwestionariuszowej,
zuwaginato,żebadaniazjejwykorzysta-
niemsązdecydowanienajbardziejpopularne
wpraktyceorganizacyjnej.Niesposóbpomi-
nąćjednakwtymopisiemetodjakościowych,
ponieważwarto,jakjużwyżejwspomniano,
wykorzystywaćmetodymieszane.
3.4.1.Obserwacja
Obserwacjasłużypozyskiwaniuinformacji
ozachowaniachpracowników.Możeprzybie-
raćróżneformy,wzależnościodtego,czyba-
daczuczestniczy(wwiększymlubmniejszym
stopniu)wsytuacji(obserwacjauczestniczą-
ca),czywniejnieuczestniczyijestzewnętrz-
nymobserwatorem(obserwacjazdystan-
su).Zaletąobserwacjijestto,żeodbywasię
wkontekścienaturalnym,azachowaniapra-
cownikówsąrejestrowanepodczaswykony-
waniaprzeznichpracy.Jeżelibadaczaintere-
sowałoby,czynauczycieleakademiccydanej
uczelniprowadzązajęciazgodniezzatwier-
dzonymiprogramami,moglibyobserwować
prowadzonezajęciapodkątemporuszanych
wichtrakcietematów.Czytelnikzaintereso-
wanytąmetodąbadańznajdziewięcejnaten
tematnp.wklasycznychpracach:Zbigniewa
Skornegoz1968r.,Obserwacje,interpretacje
icharakterystkipsychologiczneiwksiążcepod
red.TeresySzustrowejz1991r.,Swobodne
technikidiagnostyczne.Wywiadiobserwacja.
Informacjegromadzonewtensposób
mogąposłużyćdonajróżniejszychcelów,np.
doanalizyprzyczynwypadkównadanym
stanowiskuczyprzyczynmniejszejefektyw-
nościpracy,comożliwejestnapodstawie
obserwacjielementarnychruchówroboczych
pracownikówprodukcyjnych.
Uczestnicymogąbyćświadomitego,że
sąobserwowani,aichzachowaniarejestro-
wane(zaznaczanenakarcieobserwacji,
zapisywanewswobodnysposóbprzezob-
serwatora,nagrywane).Badaczmożeprzy-