Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Fizjologicznepodstawyczynnościpsychicznych
47
Istotaszaraśrodkowastanowianatomicznepodłożeprzeżywaniakary.Kora
przedczołowa,jądraprzegrody,jądropółleżące,okolicepodwzgórzapołożone
boczniewstosunkudopęczkaprzyśrodkowegoprzodomózgowia,brzusznaczęść
nakrywki-sąanatomicznymsubstratemnagrody.Środkipsychostymulujące
iopioidyaktywująukładnagrody.Uszkodzenieukładunagrodyuzwierzątuza-
leżnionychodlekówpowodujeutratęzainteresowaniakolejnądawką.Byćmoże
uszkodzenieukładunagrodyjestprzyczynątypowejdladepresjianhedonii,czyli
niezdolnościdoprzeżywaniasatysfakcji.
Najwyższepiętroukładunerwowegotomózgnowy,czylisześciowar-
stwowakorapółkulmózgu.Zawieraonaczucioweośrodkiodbioruinformacji,
ruchoweośrodkimanipulacyjneipolakojarzeniowe.Zpierwotnychpólczucio-
wychinformacjajestprzekazywanadomonomodalnychpólasocjacyjnych,apo-
temdoasocjacyjnychpólmultimodalnych.Sąto:tylnyobszarasocjacyjny,na
granicypłatówciemieniowego,skroniowegoipotylicznego,limbicznyobszar
asocjacyjny,naprzyśrodkowejpowierzchnipółkul(zakrętobręczy,hipokamp,
zakręthipokampa)iprzedniobszarasocjacyjnywkorzeprzedczołowej.Maga-
zynowanieinformacjiodbywasięwunimodalnejimultimodalnejkorzemózgu,
wtychsamychpolach,wktórychrozpoczęłosięprzetwarzanie.Tylnyobszar
asocjacyjnyzawiadujelokalizacjąwzrokowo-przestrzennąijęzykiem.Płacikcie-
mieniowygórnyintegrujepercepcjęprzestrzenizewnętrznejiobrazuwłasnego
ciała.Prawypłacikciemieniowygórnyjestczęściąstrukturtworzącychanato-
micznepodłożeuwagi.Korapołożonawgłębibruzdyskroniowejgórnejjest
multimodalnymośrodkiemkojarzeniowym,przesyłającymzintegrowaneinfor-
macjesłuchowe,wzrokoweisomatosensorycznedoukładulimbicznego,zwo-
jówpodstawnychipłatówczołowych.Tylnaczęśćzakrętuskroniowegośrodko-
wegoidolnegojestkorąkojarzeniową,wktórejrozpoznawanesąkształtyitwa-
rze.Uszkodzenietylnejczęścipłataskroniowegoidolnejczęścipłataciemienio-
wegopowodujezaburzeniapercepcjiwzrokowejutrudniająceidentyfikacjęoso-
byimiejsca.Jednoczesneuszkodzeniepłatówczołowychuniemożliwiarozstrzy-
gnięciewątpliwościnasuwającychsięwzwiązkuzesprzecznymiinformacja-
mi.MożetobyćprzyczynązespołuCotarda,atakżezespołuCapgrasa.Przedni
obszarasocjacyjnyznajdujesięwkorzeprzedczołowej(tzn.położonejdoprzo-
duodpólBrodmanna4,6,8,44i45),połączonejzmultimodalnymipolamikon-
wergencyjnymiwpłacieciemieniowymiskroniowym.Wkorzeprzedczołowej
odbywasięrozwiązywanienowychproblemów,planowanie,ocenakonsek-
wencji,uczeniesięimyślenieabstrakcyjne.Jejuszkodzeniemożespowodo-
waćutratęelastyczności,niechęćdoinnowacji,zamiłowaniedorutyny,anawet
perseweracje.Koraprzedczołowajestodpowiedzialnazapamięćautobiograficz-
ną,natomiastsiedliskiempamięciproceduralnejsą:koraruchowadodatkowa
(pole6Brodmannanaprzyśrodkowejpowierzchnipłataczołowego),prąż-
kowie,móżdżekiciałomigdałowate.Grzbietowo-bocznakoraprzedczołowa
jestpodłożempamięciroboczej,wolnejwoliipodejmowaniaaktywności.Być
możeniezdolnośćutrzymaniawpamięciplanurozmowyimonitorowaniawy-
powiedziprowadzidozaburzeńmyśleniaiwypowiadaniasię,aniezdolnośćpla-
nowaniapowodujeobjawy,takiejakalogizmyibrakwoli,stwierdzanewschi-
zofrenii.
