Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WswejkoncepcjiMoscawychodzizzałożenia,żewhistoriizawsze
istniałpodziałnarządzącąmniejszośćirządzonąwiększość.Założenie
to,jakwskazujekrytyktejteoriiPeterMedding(1982,s.393)jestalbo
mylące,albotautologiczne.Jeślibowiemidzietylkooto,żenigdyini-
gdzieniemogąrządzićwszyscy,tojesttoprostatautologiawynikająca
zsamejistotyrządzenia.Jeślinatomiastteorięteinterpretowaćjako
uznaniezażelazneprawosocjologicznetego,żewładzęzawszespra-
wujezamkniętaiizolowanaelita,toteoriatapopadawkonfliktzwiedzą
empiryczną.Meddingtrafniezarzucateżwłoskiemuteoretykowito,że
ignorującznaczenieinstytucji,wramachktórychwładzajestsprawowana,
nadajeswojejteoriijednostronniepsychologicznycharakter.Tenelement
teoriielitwyostrzyłVilfredoPareto,którego4-tomowyWykładsocjolo-
giiogólnej(1915-1919)zawierapsychologicznąargumentacjęnarzecz
teoriielitypanującejopartanazałożeniu,żeczłonkamielity(atakże
walczącejzniąflkontrelityB)sąjednostkiwyposażonewpewneatrybuty
psychologicznepredysponującejedoodgrywaniaroliprzywódczej.
Wpolitologii-zwłaszcza,aleniewyłącznie,włoskiej-Gaetano
Moscazajmujebardzoistotnemiejsce.Świadczyotymmiędzyinnymi
dorobekpierwszegomiędzynarodowegosympozjumpoświęconegojego
wkładowidopolitologii,azwłaszczateoriiflklasypanującejB,któreod-
byłosięwPalermowlistopadzie1980r.zudziałempolitologówwło-
skich,amerykańskichikanadyjskich(Albertoni1982).Aczkolwiekwięk-
szośćreferatównatymsympozjumpodejmowałainnewątkitwórczości
włoskiegoklasyka,problematykaflklasypanującejBbyławtychpracach
poważniedyskutowana.Wjednymzprzedstawionychnakonferencji
wPalermoreferatówGiorgioSolazwróciłuwagęnato,żeMoscadoko-
nałważnegorozróżnieniamiędzyflklasąpanującąB(czylielitąpolityczną)
aflklasądominującąBwsensieekonomicznym(Albertoni1982,s.103).
Rozróżnienietojestrzeczywiścieistotne,zwłaszczajakoprzeciwwaga
dlasposobu,wjakiortodoksyjny(czypoprostudogmatyczny)mark-
sizmujmowałtozagadnienie,sprowadzająckwestięwładzypolitycznej
doekonomicznegopanowaniaklasydominującejwsferzestosunków
produkcji.
Niezmieniatojednakmojegoprzekonania,żeMoscanadmiernie
uprościłproblemsprawowaniawładzy.Jegozałożenie,żetylkoflklasa
20
