Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Blecharczyk,PrzestrzeńSMART–ideaczykonieczność?
strefąrozrywkioraztą,wktórejznajdująsiędomyrodzinneimieszkania
komunalne.Wmieściezauważyćmożnadużąilośćarchitekturyużytkowej,
podobnejdotej,jakąspotykaliśmywPolscewczasachsocjalistycznych.Bu-
dynkitedobrzewkomponowująsięwogólnywizerunekmiasta,acowięcej-
łącząmodernistycznystylarchitektonicznyzbardziejużytkowymobliczem.
MariuszTwardowski,podsumowującprojektBrasilii,pisze:DBrasilia
stałasięlaboratoriumdlaprojektantówwielkichzałożeń.Chcącrozważać
nowoczesnemiastoodpodstaw,projektanciuwzględniaćmusząkonteksty
idziedzictwokulturowe,dobraćodpowiednie(częstoniesprecyzowane)
definicjewartości,realiaspołeczneiwieleinnych,któreczerpaćmogągar-
ściamizeksperymentu,którypowstałniecałe60lattemu”(11).
Ten,jakiinneprojektywielkichmiast,powstałdziękimarzeniukilku
ludzichcącychprzenieśćhandeliżyciespołecznewregionydotychczas
niedostępne.ZtakimiwyzwaniamimierzylisiętakżetwórcyKartyateńskiej,
któramiałabyćwzoremdlawszystkichnowychprojektówmiejskich,po-
cząwszyodjejpowstaniaw1933roku.Architekci,socjologowieiprzedsta-
wicieleinnychnaukzebralisięnakonferencjiwWiedniu,gdzieustalono
drogę,wedługktórejpowinnipostępowaćwszyscy,chcącyzbudowaćnowe
lubzmienićistniejącejużmiasta.
PodstawowymiideamiprzyświecającymiKarcieateńskiejbyłopolepsze-
niejakościżycialudzipoprzezrozbudowanieprzyjaznychdożyciaobsza-
rówmiejskich.Autorzychcieliteżpowstrzymaćnieplanowanąrozbudowę
itzw.rozlewaniesięprzedmieśćwniekontrolowanysposób.SamaKarta
zostałaniezmienionaodczasówjejpowstania.Cokilkalatpojawiająsięjej
nowewydania,akolejniarchitekciiburmistrzowieczyprzedstawicielerzą-
dowiczerpiązniejinspirację.
W1933rokurozwarstwieniespołecznebyłojużproblememnaszeroką
skalę,szczególniewidocznymwdużychmiastach,gdzieobokurzędników,
przedsiębiorcówibogatychmieszczanżyłowieluludziztrudemwiążących
konieczkońcemichcącychuzyskaćjakiekolwiekzatrudnienie.Takiezróż-
nicowaniepowodowałokonfliktynawielupłaszczyznach.Wamerykań-
skichmiastach,podnoszącychsiępowolizkryzysuekonomicznego,większa
(11)M.Twardowski,Brasilia–eksperymenturbanistyczno-architektonicznyposześć-
dziesięciulatach,DPaństwoiSpołeczeństwo”2017,nr1,s.63.
24
