Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wrozwiniętychkrajachkapitalistycznychneoliberalizmpostępował
stopniowojakowiększelubmniejszewyzwaniedlapowojennychinstytucji
politycznychigospodarczych.Zkoleinaperyferiach,szczególniewAme-
ryceŁacińskiejiEuropieWschodniej,wdrażanieneoliberalizmubyło
realizowaneszybko,nawielkąskalęidoprowadziłodoradykalnychreform
gospodarczychipolitycznych.A.Madariagawskazuje,żebyłotomoż-
liwedziękitrzemgłównymmechanizmom,któreumożliwiłyskuteczne
wprowadzeniewżycieneoliberalnejideologiiijejsilniezakorzenieniesię
wniektórychkrajachtychregionów.Pierwszytotworzeniedlaneoliberal-
nychprojektówpoparciawśródelitbiznesowych,drugitowykorzystanie
instytucjipolitycznychdoblokowaniadziałańopozycjikrytycznejwobec
neoliberalnejpolityki,atrzecitostworzenieramprawnychiinstytucjo-
nalnychzapewniającychutrwalenieneoliberalnychzasadirozwiązań,
awefekcieutrzymaniekontrolinadzmianamipolitykirealizowanejprzez
państwo6.Madariagapodkreślateż,żewtychkrajachkluczoweznaczenie
dlastworzeniapoparciabiznesudlaneoliberalizmumiałaprywatyzacja
majątkupaństwowego.Byłaonarealizowanatak,byograniczyćmożliwości
ukształtowaniasiębazybiznesowejdlaalternatywnychdoneoliberalizmu
projektówrozwojowych,awrezultacieograniczyćpowstawaniealterna-
tywnychblokówspołecznychmogącychpodważaćneoliberalnąpolitykę.
Poparciedlaneoliberalizmupozyskanewwynikuprywatyzacjinietylko
wzmocniłoneoliberalneblokiiosłabiłomożliwośćtworzeniaalternatyw-
nychsojuszy,aletakżeograniczyłoprzestrzeńpolitycznądokształtowania
politykiprzezrządyzewzględunakoniecznośćuwzględnianiapreferencji
neoliberalnegobiznesu,cododatkowoprzyczyniłosiędoerozjidemokra-
cjiprzedstawicielskiej7.
ZapośrednictwemMFW
,BankuŚwiatowegoiŚwiatowejOrganizacji
Handlu,jakpodkreślaG.Monbiot,neoliberalnapolitykazostałanarzu-
cona-częstobezdemokratycznejzgody-znacznejczęściświata.Możesię
wydawaćdziwne,żedoktrynęobiecującąwybóriwolnośćpropagowano
podhasłem„niemaalternatywy”8.Trzebatudodać,żepostsocjalistyczne
6A.Madariaga,NeoliberalResilience:LessonsinDemocracyandDevelopmentfromLatin
AmericaandEasternEurope,PrincetonUniversityPress,Princeton2020,s.8-9.
7L.Madariaga,op.cit.,s.174.
8G.Monbiot,Neoliberalism-theideologyattheroot…,op.cit.
18
Rozdział1.Prywatyzacjaemerytur-podłoże,istota,mechanizmy