Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.ROZWÓJREGIONALNyILOKALNy–ZARySPROBLEMATyKI
19
iorganówsamorząduterytorialnegodziałającychwregionie,wzrostkapitałuzaan-
gażowanegowgospodarceregionalnej,napływinwestycjikrajowychizagranicznych,
jakośćmarketinguregionalnego,poziommenedżmentuwgospodarceregionalnej,
sytuacjamakroekonomicznawkraju,sytuacjamakroekonomicznazagranicą,moż-
liwościwsparciazewnętrznego.
Czynnikispołeczne:zmianywruchunaturalnymistrukturzeludności,tempo
icharakterprocesówurbanizacji,aglomeracjiimetropolizacji,zmianywstratyfika-
cjispołecznej,zmianywpoziomieistylużycia,zmianywpoziomiewykształcenia,
postępkulturalny,innowacyjnośćiprzedsiębiorczośćwładzispołeczeństwa,spraw-
nośćfunkcjonowaniasamorządówterytorialnychiichorganów,udziałspołeczeństwa
wpodejmowaniudecyzjilokalnychiregionalnych.
Czynnikitechniczneitechnologiczne:wzrostkapitałutrwałegoizmianywjego
strukturze,unowocześnieniestrukturyrzeczowejaparatuwytwórczego,rozwójzaple-
czatechniczno-badawczegoiwdrożeniowego,jakościoweróżnicowanieprodukcji,
rozwójprzemysłówwysokiejtechnologii,poprawajakościprodukcji,innowacyjność
techniczna,innowacjeproduktowe,rozwójidoskonalenieinfrastrukturytechnicznej.
Czynnikiekologiczne:występowaniezasobównaturalnych,postępwzakresie
ochronyśrodowiskaprzyrodniczego,racjonalizacjagospodarowaniazasobamiśro-
dowiskaprzyrodniczego,świadomośćikulturaekologicznaspołeczeństwa,postęp
wedukacjiekologicznej,skutecznośćstosowaniaekonomicznychipozaekonomicz-
nychinstrumentówochronyśrodowiska27.
NatomiastG.Gorzelakformułujenastępującetezydotyczącerozwoju:
•rozwójjestkategoriąwielowymiarową,łączącąwielewspółzależnychprocesów
izjawisk,społecznych,gospodarczych,politycznych,kulturowych,technicznych
ipsychologicznych;
•rozwójjestkategoriąszersząodwzrostu,ponieważzawierawsobieproces
zmianstrukturalnych.Ujmująctorozróżnieniewkategoriachteoriisystemów
powiemy,żerozwójpoleganazwiększeniuliczbyelementóworazrelacjimiędzy
nimi,prowadzącdowzrostuzłożonościsystemu,podczasgdywzrostsystemu
toproceszwiększania„rozmiarów”tychelementów;
•rozwójjestkategoriądynamiczną,cooznacza,żewzajemnerelacjejegoposzcze-
gólnychkomponentówniesąstałe;
•rozwójjestprzestrzenniezróżnicowany.Oznaczato,żezjednejstronyprze-
strzennaorganizacjaprocesówrozwojuwpływanajegotempoistruktury;zdru-
giejzaś,żerelacjejegokomponentówsąróżnewposzczególnychczęściach
przestrzeni,równieżdynamikazmianskładowychrozwojuiichwzajemnych
relacjijestprzestrzenniezróżnicowana28.
Innibadacze,nienegujączależnościimożliwościwystąpieniasprzężeńzwrot-
nych,wyraźnieoddzielająprocesywzrostuodrozwoju.WedługR.Vaughanarozwój
możemiećmiejsceniezależnieodstopywzrostugospodarczego,dziękizewnętrznym
27
Ibidem,s.32–33.
28
G.Gorzelak,RozwójregionalnyPolskiwwarunkachkryzysuireformy,InstytutGospodarki
PrzestrzennejUW
,Warszawa1989,s.15.
