Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
9.Konstytucyjnepodstawyprocesukarnego
77
treśćart.3k.p.k.Analizowanazasadaznajdujeponadtowysłowieniewart.4§1p.u.s.p.,
którystanowi,żewsprawowaniuwymiarusprawiedliwościobywatelebiorąudziałprzez
uczestnictwoławnikówwrozpoznawaniusprawprzedsądamiwpierwszejinstancji,
chybażeustawystanowiąinaczej.
Tradycyjniezasadęudziałuławnikówwsprawowaniuwymiarusprawiedliwości
należyodnieśćdosądóworzekającychwpierwszejinstancji.Sądydrugiejinstancji
orazSądNajwyższyorzekająwskładachzawodowych,gdyżtutajzdecydowaniewiększą
rolęodgrywaprzygotowaniezawodowesędziego.Odchylenieodzasadyzawodowego
składuSąduNajwyższegodotyczyrozpoznawaniaskargnadzwyczajnych,wnoszonych
zpowoduuchybieńokreślonychwart.89u.SN.
Proklamacjazasadyudziałuławnikówwskładachsądzącychsądówpierwszejinstancji
nieprzesądzawsposóboczywistyzakresuurzeczywistnieniatejzasadywprocesie
karnym.Otymdecydująszczegółowerozwiązaniaprawnedotycząceobsadysądów
orzekającychwsprawachkarnych.Wtymkontekściewymagaprzywołaniato,cobyłojuż
przedmiotemustaleńwpoprzednimpodrozdziale,mianowicieżewdrodzenowelizacji
Kodeksupostępowaniakarnegoz15.03.2007r.nastąpiłowistociezniesienieobsady
ławniczejwsądachrejonowych.Zarównowprzypadkuzasadykolegialności,oczym
jużwspomnianowcześniej,jakizasadyudziałuczynnikaspołecznegowsprawowaniu
wymiarusprawiedliwościwskazanazmianaprzyniosłaichfaktycznąmarginalizację.
Wobowiązującymstanieprawnymwskładzieławniczymsądorzekawsprawach
ozbrodnie(art.28§2i4k.p.k.),apozatąkategoriąsprawjedyniewtedy,gdysąd
pierwszejinstancjitakpostanowizewzględunaszczególnązawiłośćsprawylubjej
wagę(art.28§3k.p.k.).
Takistotnezawężeniezakresuurzeczywistnieniazasadyudziałuławnikówwspra-
wowaniuwymiarusprawiedliwościmiałoniewątpliwieswojeźródłowwielostronnej
krytyce,jakiejpoddanebyłoprzezwielelatfunkcjonowanieławniczegosystemusądów.
Niekwestionującbynajmniejpewnychsłabościwfunkcjonowaniusystemusądów
ławniczych,należystwierdzić,żealternatywawpostacijednoosobowegoorzekania,
bezzachowaniakolegialności,wsprawach,wktórychzachodzikoniecznośćprzepro-
wadzeniapostępowaniadowodowegonarozprawiegłównej,wszczególnościsprawach
zawiłychlubodużejwadze,jesttrudnadozaakceptowaniazpunktuwidzeniaistoty
sprawowaniawymiarusprawiedliwościizagwarantowaniamerytorycznejwartości
wyrokowania.Traktującprawapoważnie,anormykonstytucyjnewpierwszymrzędzie,
należyoczekiwaćdelegeferendaurealnienianagruncieprocesukarnegokonstytucyjne-
gostandarduudziałuczynnikaspołecznegowsprawowaniuwymiarusprawiedliwości
