Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wszystkieelementyznajdująsięwewzajemnymwspółdziałaniu),podopieczny
(człowiek)orazzdrowie.Wedługtejteoriiosobastarszawzdrowiubądźchorobie
todynamicznysystemwzajemnieoddziałującychnasiebieczynnikówcałkowi-
ciepowiązanyześrodowiskiem.Jednocześniezdrowie(dobrostanwarunkujący
sprawnerealizowaniefunkcjiizadańczłowieka)tostanbądźstopieńrównowagi
iharmoniitegosystemu[
3
,
4
].
Asystowanieczłowiekowiwzdrowiuichorobiewceluutrzymanianieza-
leżnościodinnychosóblubpowrotudoniejtogłównezałożeniakolejnejteorii
VirginiiHenderson,mającejzastosowaniewpielęgniarstwiegeriatrycznym.Ten
modelokreśla:osobę,zdrowie,środowiskoipielęgniarstwo.Osobastarszajest
traktowanajakoniezależnacałośćfunkcjonującapoprzezrealizację
14
potrzeb
(oddychanie,odżywianie,nawodnienie,wydalanie,poruszaniesię,snuiodpoczy-
nek,noszenieodpowiedniegoubrania,utrzymywanieprawidłowejtemperatury
ciałaorazczystości,unikaniewszelkichzagrożeń,komunikowaniesięzinnymi,
praktykareligijna,pracaoraznauka).Wszyscyludziemajątesamepotrzeby,
jednakichzakreszależyodindywidulanychcechbiologicznych,psychicznych,
uwarunkowańspołeczno-kulturowych,stanówpatologicznychistanówszcze-
gólnych(np.wykonywanieokreślonejprocedurymedycznej).Roląpielęgniarki
jestzatemdostarczeniepodopiecznemuijegobliskimwiedzyorazukształtowa-
nieunichumiejętnościniezbędnychdopotrzymaniazdrowia.
Analizującproblemyzdrowotneosóbstarszych,wartozwrócićuwagęnamodel
aktywnościżyciowychopracowanyprzezNancyRoper,WinifredW.Logan
iAliesonJ.Tierney.Obecniejestonuznawanyzajedenzpreferowanychwopiece
nadstarszymipacjentami,ponieważpomagazdiagnozowaćzakreszależności-
-samodzielnościoraz
12
czynnościżyciowych.Jesttomodelopartynapołączeniu
teoriiVirginiiHendersonihierarchiipotrzebAbrahamaMaslowa.Jakopodsta-
wowepojęciategomodelunależywymienić:długośćżycia,poziomsamodzielności
izależnościorazczynnościżyciowe.Autorkitegomodeluwymieniły
12
podstawo-
wychaktywnościżyciowych,wktórychczłowiekrealizujewłasnyrozwój.Należą
donich:utrzymaniebezpieczeństwa,komunikowaniesię,oddychanie,jedzenie
ipicie,wydalanie,higienaosobistaiubieraniesię,kontrolowanietemperaturyciała,
ruch,pracaizabawa,wyrażanieswojejseksualności,senorazumieranie.Wymie-
nioneaktywnościdzielisięnatrzygrupy:czynnościzapobiegawcze,poprawiające
komfortorazposzukiwawcze.Wedługtejteoriicelepielęgnowaniapowinnybyć
ściślepowiązanezwyżejwymienionymiaktywnościamiżyciowymi[
5
].
Osobystarszepragnąbyćwysłuchane.Zgodnieztymioczekiwaniamipojawiła
sięteoriaopiekiuwzględniającejrelacjępielęgniarka-podopieczny(Hildegard
6
ZAGADNIENIAOGÓLNEISZCZEGÓŁOWEOPIEKINADPACJENTAMIWSTARSZYMWIEKU