Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
JacekLuszniewicz
właścicielskichpaństwaipowiększającymsięsektoremprywatnymorazrozprzę-
żonącentralnąregulacjęzelementamialokacjirynkowejizaczątkamijejzaple-
czainstytucjonalnego40
Zasadniczonadszarpniętybyłteżflkodgenetyczny”socjalistycznegosystemu
gospodarczego,naktóry–zgodniezcelnymujęciemJanosaKornaiego–składały
siędominacjamarksistowskiejideologiiimonowładzapartiikomunistycznej50
WPolsceannodomini1989wdogmatymarksizmuniewierzylinawetichwer-
balniakolici,pojawiałysiępierwszezwiastunypluralizmupolitycznego,natomiast
konstytucyjnaflprzewodniasiła”–PolskaZjednoczonaPartiaRobotnicza,potym
jakwrokupoprzednimniezdołałaprzyciągnąćdowspółrządzeniatzw0konstruk-
tywnejopozycji,najpierwzgodziłasięnaczęściowowolnewyboryparlamentarne,
anastępnieoddaławładzęzwycięskiejSolidarności0
Sferawłasności
Oniepełnejimplementacjiradzieckiegowzorcasystemowegowgospo-
darcepowojennejPolskizadecydowałarezygnacjazkolektywizacjirolnictwa0
Żywiołowadekolektywizacja,rozpoczętawpaździerniku1956r0,odegrałaturolę
zasadniczą,alenieprzesądzającą0Dokońca1956r0odsetekużytkówrolnych
zajmowanychprzezspółdzielnieprodukcyjnespadłz11,2do1,2,wprzypadku
gospodarstwprywatnychzaśwzrósłz75,0do85,40Dwalatapóźniejodsetki
tewynosiły–odpowiednio–1,0i86,260Potemjednakstanposiadaniaprywat-
negorolnictwaznowuzacząłsięzmniejszać0Historyczneminimum–poniżej
70proc0użytkówrolnych–przypadłona1980r07EfekttenwładzePRLosiągnęły
główniedziękitransferowigruntównarzeczpaństwowychgospodarstwrolnych
(PGR-ów),czylidrogąetatyzacji,anieklasycznejkolektywizacji0Między1958
–odpowiednio–wzatrudnieniuogółem(wtys0)iwdochodzienarodowymwytworzonym(cenybie-
żące)0Dowłasnościuspołecznionejzaliczanowówczassektorypaństwowyispółdzielczy0
4
PołożonopodstawypodUrządAntymonopolowy,ożywionoinstytucjęSkarbuPaństwa,
wykształcałsięrynekobligacji,powstałybankikomercyjne,NarodowyBankPolskiprzeistaczałsię
wbankcentralnyitd0
5
J0Kornai,ThesocialistSystem.ThePoliticalEconomyofCommunism,Princeton1992,passim0
6
Przeliczeniaza:Rocznikstatystyczny1958,GUS,Warszawa1958,s0134(tabl024);Roczniksta-
tystyczny1959,GUS,Warszawa1959,s0171(tabl032)0
7
Rocznikstatystyczny1981podajeodsetek68,4(GUS,Warszawa1982,s0299,tabl01/368/)0Póź-
niejszeobliczeniawskazująna69,30J0Kaliński,GospodarkaPolskiwlatach1944-1989.Przemiany
strukturalne,Warszawa1995,s0218(tabl054)0
