Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PrezydenturapolskawpierwszychlatachIIIRP
koniecznośćwyznaczenianowegonastępcy.NominacjaambasadoraRPwRzymiegen.Bole-
sławaWieniawy-Długoszowskiegoobnażyłajednakjegodezorientacjępolityczną.Stanowisko
rządufrancuskiego,którynatymkluczowymurzędzieniechciałuznaćczłowiekazobozu
sanacyjnego,zmusiłoMościckiegodorewizjiswoichzamiarów
152
.MimoiżWieniawie-Dłu-
goszowskiemupozostałojeszczezłożenieprzysięgiiuzyskanierezygnacjiodprezydenta
Mościckiego,podjąłonnieudanąmisjępowierzeniatekipremierakardynałowiprymasowi
AugustowiHlondowi
153
.Rozeznawszy,iżniemaszansnauznaniejegoosobyprzezwładze
francuskie,przesłałMościckiemuswojąrezygnację,atennastępniewyznaczyłswoimnastępcą
WładysławaRaczkiewicza
154
.Tosprawiło,iżnowewładzezostałyuznaneigościnnieprzyjęte
przezrządFrancji
155
.PrezydentRaczkiewicz,zaprzysiężony30września1939rokuwParyżu,
tegosamegodniaudzieliłdymisjirządowigen.Sławoja-Składkowskiegoorazpowołałnowy
rząd,naczelektóregostanąłgen.WładysławSikorski.Tenostatni,próczfunkcjipremiera,
sprawowałtakżeurządministrasprawwojskowych,ministrasprawiedliwości,dowódcy
PolskichSiłZbrojnychweFrancji,aporezygnacjinapoczątkulistopada1939rokumarszałka
Śmigłego-Rydza.równieżfunkcjęNaczelnegoWodza
156
.Nagływzrostpozycjipolitycznej
Sikorskiegobyłefektemścisłegowspółdziałaniajegośrodowiskapolitycznegozwładzami
francuskimi,aszczególniezLeonemNoelem,ambasadoremfrancuskimprzyrządziepolskim
157
.
Politycznyrozpadobozusanacyjnego,będącynastępstwemklęskimilitarnej,wykorzystały
wwarunkachemigracjiteugrupowania,którepozostawałyprzedwrześniem1939rokuwopozy-
cji
158
.Grupatworzącasięwokółgen.Sikorskiegodomagałasięzmianustrojowych,akonkretnie
kompetencyjnegoosłabieniaprezydenta,którywobecniezebraniasięwwarunkachwojennych
parlamentu
159
,skupiłniemalcałąwładzęwręku.Nowelizacjaustawyzasadniczejniebyła
jednakmożliwabezudziałuSejmuiSenatu.Zamiasttego,zinicjatywyStanisławaStrońskie-
go,prezydentRaczkiewiczwygłosił30wrześniaoświadczenie,wktórymzadeklarował,iżte
przepisykonstytucyjne,któreuprawniajągodosamodzielnegodziałania,będziewykonywał
152
A.Chojnowski,IgnacyMościckił,opocito,s.229.
153
W.Dworzyński,DSprawaprezydenturyD,DZeszytyHistoryczneD1990,nr93,s.26-27.
154
Ibidem,s.32.
155
L.Pietrzak,FrancuskaepopejaSikorskiego,DUważamRzeD2013,nr39.
156
E.Duraczyński,R.Turkowski,OPolscenauchodŹstwieoRadaNarodowaRzeczypospolitejPolskiej
1939-1945,Warszawa1997,s.12.
157
Więcejzob.RządPolski1939-1945oSerialDokumentalny.CzęśćI:Osamotnieni,TVPSA,reż.Marek
Drążewski,Polska2014.
158
Więcejzob.S.Dzięciołowski,ParlamentPolskiPodziemnej1939-1945,Warszawa2004,s.20.
159
StatusprawnyczłonkówSejmuiSenatupozostawałnieuregulowanydo2listopada1939roku,kiedy
toPrezydentRzeczypospolitejzarządziłrozwiązanieobuizbparlamentu.Następnie,wprzemówieniu
radiowym30listopada1939rokuzapowiedziałponownewyboryDpozwycięskiejwojnieizawarciu
pokojuD
.M.Kwiatkowski,RządiRadaNarodowaRoPowświetlefaktówidokumentówodwrześnia1939
dolutego1942ro,Londyn1942,s.15.
40
